Νίκη για τις γόβες Louboutin στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Επιπλέον, όπως επισημαίνει το ΔΕΕ, ένα τέτοιο σήμα δεν αποτελείται «αποκλειστικά από το σχήμα» κατά την έννοια της οδηγίας 2008/95/ΕΚ για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών περί σημάτων.

Κατά συνέπεια, το ΔΕΕ, με την απόφασή του αυτή, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα όσα είχε υποστηρίξει στις από 6-02-2018 δημοσιευθείσες προτάσεις του ο γεν. εισαγγελέας Maciej Szpunar, ο οποίος θεωρούσε ότι τα ψηλοτάκουνα παπούτσια Louboutin με το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα στις εξωτερικές σόλες τους, μπορούν να θεωρηθούν ως σήμα που συνδυάζει χρώμα και σχήμα, και επομένως το σήμα αυτό μπορεί να απορριφθεί ως απαράδεκτο ή άκυρο με βάση τους λόγους που θέτει το δίκαιο της ΕΕ για τα σήματα και δη η ως άνω οδηγία για τα σήματα..

Ιστορικό

Ο C. Louboutin και η Christian Louboutin SAS σχεδιάζουν ψηλοτάκουνα γυναικεία υποδήματα.

Τα υποδήματα αυτά έχουν την ιδιαιτερότητα ότι η εξωτερική σόλα τους συστηματικώς φέρει κόκκινο χρώμα. Το 2010, ο C. Louboutin καταχώρισε το σήμα αυτό στην Μπενελούξ για την κλάση «υποδήματα», κατόπιν, από το 2013, για την κλάση «ψηλοτάκουνα υποδήματα».

Tο σήμα αυτό περιγράφεται ως συνιστάμενο «στο κόκκινο χρώμα (Pantone 18-1663TP) που τίθεται επί της σόλας υποδήματος όπως αναπαρίσταται (το περίγραμμα του υποδήματος δεν αποτελεί μέρος του σήματος αλλά έχει σκοπό να καταδείξει τη θέση του σήματος)».

H εταιρία Van Haren διατηρεί στις Κάτω Χώρες καταστήματα λιανικής πωλήσεως υποδημάτων. Το 2012 επώλησε ψηλοτάκουνα γυναικεία υποδήματα η σόλα των οποίων έφερε κόκκινο χρώμα. Ο C. Louboutin και η εταιρία του προσέφυγαν ενώπιον των ολλανδικών δικαστηρίων προκειμένου να διαπιστωθεί παραποίηση/απομίμηση εκ μέρους της Van Haren. Η Van Haren προβάλλει ότι το επίμαχο σήμα είναι άκυρο. Ειδικότερα, η οδηγία της Ένωσης για τα σήματα απαριθμεί διάφορους λόγους ακυρότητας ή απαραδέκτου, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα σημεία τα οποία αποτελούνται αποκλειστικά από το σχήμα που προσδίδει ουσιαστική αξία στο προϊόν1. Το rechtbank Den Haag (πρωτοδικείο Χάγης, Κάτω Χώρες) αποφάσισε να υποβάλει σχετικό ερώτημα στο Δικαστήριο. Εκτιμά ότι το επίμαχο σήμα συνδέεται άρρηκτα με τη σόλα υποδήματος και διερωτάται αν, κατά την οδηγία, η έννοια του «σχήματος» αφορά μόνο τα τρισδιάστατα χαρακτηριστικά ενός προϊόντος (όπως είναι το περίγραμμα, οι διαστάσεις και ο όγκος) ή αφορά και άλλα χαρακτηριστικά, όπως είναι το χρώμα.

Στη σημερινή του απόφαση, το Δικαστήριο εκτιμά ότι ελλείψει οποιουδήποτε ορισμού στην οδηγία της έννοιας του «σχήματος», η σημασία του όρου αυτού πρέπει να καθορίζεται σύμφωνα με το σύνηθες νόημά του στην καθημερινή γλώσσα. Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι από το σύνηθες νόημα του ως άνω όρου δεν προκύπτει ότι αυτό καθαυτό το χρώμα, χωρίς χωρική οριοθέτηση, δύναται να αποτελέσει σχήμα.

Επιπλέον, μολονότι το σχήμα του προϊόντος ή ενός τμήματος του προϊόντος διαδραματίζει ρόλο στη χωρική οριοθέτηση του χρώματος, πάντως δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί ότι ένα σημείο αποτελείται από το σχήμα αυτό όταν η καταχώριση του σήματος δεν αποβλέπει στην προστασία του σχήματος αλλά μόνο της χρησιμοποιήσεως ενός χρώματος σε συγκεκριμένη θέση του προϊόντος.

Εν προκειμένω, το σήμα δεν αφορά συγκεκριμένο σχήμα σόλας ψηλοτάκουνων υποδημάτων, δεδομένου ότι στην περιγραφή του σήματος αυτού επισημαίνεται ρητώς ότι το περίγραμμα του υποδήματος δεν αποτελεί μέρος του σήματος αλλά έχει ως μόνη χρησιμότητα να καταδείξει τη θέση του κόκκινου χρώματος το οποίο αφορά η καταχώριση.

Το Δικαστήριο προσθέτει ότι σημείο όπως το επίμαχο εν πάση περιπτώσει δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αποτελούμενο «αποκλειστικώς» από το σχήμα όταν κύριο στοιχείο του σημείου αυτού είναι ένα χρώμα που προσδιορίζεται με διεθνώς αναγνωρισμένο κωδικό ταυτοποίησης.

Το πλήρες κείμενο της αποφάσεως είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA από την ημερομηνία δημοσιεύσεώς της.

• 1. Άρθρο 3, παράγραφος 1, στοιχείο ε΄, σημείο iii, της οδηγίας 2008/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2008, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών περί σημάτων (ΕΕ 2008, L 299, σ. 25).