logo-print

Δικαστήριο ΕΕ: Πότε θεωρείται ένα εκθεσιακό περίπτερο «εμπορικό κατάστημα»;

Προστασία καταναλωτή και αγορά προϊόντος από περίπτερο σε εμπορική έκθεση

07/09/2018

13/09/2018

Σεμινάριο: Το δίκαιο της πώλησης κατά τον ΑΚ και την CISG
ΕΣΔΑ Κατ΄άρθρο ερμηνεία

ΙΩΑΝΝΗ ΣΑΡΜΑΣ
ΞΕΝΟΦΩΝ ΚΟΝΤΙΑΔΗΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Με απόφασή του το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρείχε διευκρινίσεις αναφορικά με τα κριτήρια για την έννοια του “εμπορικού καταστήματος” σύμφωνα με την Οδηγία για τα δικαιώματα των καταναλωτών (Οδηγία 2011/83, προσαρμογή στην ελληνική νομοθεσία με την Κοινή Υπουργική Απόφαση Ζ1-891).

Σύμφωνα με το Δικαστήριο της ΕΕ, το εκθεσιακό περίπτερο, το οποίο διατηρεί έμπορος σε εμπορική έκθεση και στο οποίο αυτός ασκεί τις δραστηριότητές του για μερικές ημέρες ετησίως, αποτελεί «εμπορικό κατάστημα», κατά την έννοια του άρθρου 2, σημείο 9, της οδηγίας 2011/83, εφόσον ένας καταναλωτής που έχει τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικός και ενημερωμένος μπορούσε ευλόγως να αναμένει ότι ο εν λόγω έμπορος ασκεί τις δραστηριότητές του στο εκθεσιακό περίπτερο.

Το ιστορικό της υπόθεσης

Η Unimatic είναι εταιρία διανομής που διαθέτει στο εμπόριο αγαθά, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο της εκθέσεως Grüne Woche (πράσινη εβδομάδα), η οποία πραγματοποιείται ετησίως στο Βερολίνο (Γερμανία).

Ένας πελάτης παρήγγειλε στο εκθεσιακό περίπτερο μια συσκευή καθαρισμού με ατμό/ηλεκτρική σκούπα έναντι τιμήματος 1.600 ευρώ.

Η Unimatic δεν ενημέρωσε τον εν λόγω πελάτη σχετικά με την ύπαρξη δικαιώματος υπαναχωρήσεως που προβλέπεται από τη γερμανική νομοθεσία, σύμφωνα με το άρθρο 9 της οδηγίας 2011/83.

Η Ένωση καταναλωτών Verbraucherzentrale Berlin eV θεώρησε ότι η Unimatic όφειλε να έχει ενημερώσει τον εν λόγω πελάτη σχετικά με την ύπαρξη δικαιώματος υπαναχωρήσεως, καθόσον η σύμβαση πωλήσεως συνήφθη εκτός εμπορικού καταστήματος.

Η ένωση άσκησε ενώπιον του Landgericht Freiburg (πρωτοδικείου Φράιμπουργκ, Γερμανία) αγωγή με αίτημα να απαγορευθεί στην Unimatic να πωλεί τα προϊόντα της χωρίς να ενημερώνει τους καταναλωτές σχετικά με το δικαίωμα υπαναχωρήσεως του οποίου αυτοί απολαύουν.

Η αγωγή της ένωσης απορρίφθηκε από το πρωτοδικείο Φράιμπουργκ, όπως επίσης απορρίφθηκε και η έφεση που άσκησε η εν λόγω ένωση ενώπιον του Oberlandesgericht Karlsruhe (εφετείου Καρλσρούης, Γερμανία).

Η ένωση άσκησε αναίρεση ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, του Bundesgerichtshof (Ανωτάτου Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου, Γερμανία).

Τα ερωτήματα προς το ΔΕΕ

Το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο αποφάσισε να υποβάλει στο Δικαστήριο της ΕΕ τα εξής προδικαστικά ερωτήματα:

1)  Αποτελεί το ευρισκόμενο σε αίθουσα εκθεσιακό περίπτερο, το οποίο χρησιμοποιείται από έμπορο κατά τη διάρκεια ολιγοήμερης, ετησίως πραγματοποιούμενης εκθέσεως προς τον σκοπό της πωλήσεως των προϊόντων του, “ακίνητο χώρο λιανικής πωλήσεως”, κατά την έννοια του άρθρου 2, σημείο 9, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2011/83, ή “κινητό χώρο λιανικής πωλήσεως”, κατά την έννοια του άρθρου 2, σημείο 9, στοιχείο βʹ, της εν λόγω οδηγίας;

2) Σε περίπτωση που πρόκειται για κινητό χώρο λιανικής πωλήσεως:

Πρέπει το ερώτημα αν ο έμπορος ασκεί τη δραστηριότητά του “σε συνήθη βάση” σε εκθεσιακά περίπτερα να απαντηθεί με γνώμονα

α) το πώς ο έμπορος οργανώνει τη δραστηριότητά του ή

β) το αν ο καταναλωτής πρέπει να αναμένει τη σύναψη συμβάσεως με αντικείμενο τα επίμαχα προϊόντα στη συγκεκριμένη έκθεση;

3) Σε περίπτωση που θεωρηθεί ότι κρίσιμη για την απάντηση που θα δοθεί στο δεύτερο ερώτημα είναι η αντίληψη του καταναλωτή (δεύτερο ερώτημα, στοιχείο βʹ):

Είναι κρίσιμο για την απάντηση που θα δοθεί στο ερώτημα αν ο καταναλωτής πρέπει να αναμένει τη σύναψη συμβάσεως με αντικείμενο τα επίμαχα προϊόντα στη συγκεκριμένη έκθεση το πώς η έκθεση παρουσιάζεται στο κοινό ή το πώς παρουσιάζεται πράγματι η έκθεση στον καταναλωτή όταν αυτός προβαίνει στη δήλωση βουλήσεως περί συνάψεως της συμβάσεως;

Οι απαντήσεις του ΔΕΕ

Το Δικαστήριο θεώρησε ότι προκειμένου να προσδιοριστεί, σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, αν ένα περίπτερο σε έκθεση πρέπει να χαρακτηρισθεί ως «εμπορικό κατάστημα», κατά την οδηγίας, πρέπει να ληφθεί υπόψη με ποιον συγκεκριμένο τρόπο εμφανίζεται στο κοινό το εν λόγω εκθεσιακό περίπτερο και, ειδικότερα, κατά πόσον αυτό παρουσιάζεται, για τον μέσο καταναλωτή, ως ένας χώρος όπου ο έμπορος που εγκαθίσταται στο περίπτερο ασκεί τις δραστηριότητές του, περιλαμβανομένων και των εποχικών, σε συνήθη βάση, κατά τρόπον ώστε ο καταναλωτής αυτός να μπορεί ευλόγως να αναμένει, μεταβαίνοντας στο εν λόγω εκθεσιακό περίπτερο, ότι θα γίνει αποδέκτης εμπορικής προσφοράς.

Συναφώς, κρίσιμη είναι η αντίληψη του μέσου καταναλωτή, ήτοι του καταναλωτή που έχει τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικός και ενημερωμένος.

Στο πλαίσιο αυτό, εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εκτιμήσει πώς εμφανίζεται στον μέσο καταναλωτή το συγκεκριμένο εκθεσιακό περίπτερο, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των πραγματικών περιστάσεων που πλαισιώνουν τις δραστηριότητες του εμπόρου και, ιδίως, τις πληροφορίες που παρέχονται στους χώρους της ίδιας της εκθέσεως.

Η διάρκεια της επίμαχης εκθέσεως δεν είναι, αφ’ εαυτής, καθοριστική ως προς το ζήτημα αυτό, δεδομένου ότι ο νομοθέτης της Ένωσης είχε την πρόθεση, όπως προκύπτει από την αιτιολογική σκέψη 22 της οδηγίας 2011/83, να υπάρχει η δυνατότητα να αποτελεί ο χώρος όπου ο έμπορος ασκεί τη δραστηριότητά του σε εποχική βάση «εμπορικό κατάστημα».

Το Δικαστήριο καταλήγει ότι στα υποβληθέντα ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 2, σημείο 9, της οδηγίας 2011/83 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι εκθεσιακό περίπτερο όπως το επίμαχο στην κύρια δίκη, το οποίο διατηρεί έμπορος σε εμπορική έκθεση και στο οποίο αυτός ασκεί τις δραστηριότητές του για μερικές ημέρες ετησίως, αποτελεί «εμπορικό κατάστημα», κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, εφόσον, υπό το πρίσμα του συνόλου των πραγματικών περιστάσεων που πλαισιώνουν τις δραστηριότητες αυτές, και ιδίως του τρόπου που εμφανίζεται το ως άνω εκθεσιακό περίπτερο και των πληροφοριών που παρέχονται στους χώρους της ίδιας της εκθέσεως, ένας καταναλωτής που έχει τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικός και ενημερωμένος μπορούσε ευλόγως να αναμένει ότι ο εν λόγω έμπορος ασκεί τις δραστηριότητές του στο ως άνω εκθεσιακό περίπτερο και απευθύνεται στον εν λόγω καταναλωτή προκειμένου να συνάψουν σύμβαση, πράγμα που εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εξακριβώσει.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο CURIA

Η επένδυση σε τίτλους ή τραπεζική κατάθεση με σκοπό την απόκτηση άδειας διαμονής στην Ελλάδα (Golden Visa)

ΣΠΗΛΙΟΣ ΜΟΥΖΟΥΛΑΣ

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Διεθνής εμπορική διαιτησία - Τόμος Ι -Β έκδοση
send