logo-print

Στήριξη των επενδύσεων μέσω του EFSI: ένα από τα πιο εμβληματικά προγράμματα της ΕΕ

Ευρ. Ελεγκτικό Συνέδριο: «Παρά τη χρηματοδότηση που συγκεντρώθηκε, εγείρονται επιφυλάξεις ως προς την αποτελεσματικότητα του Ταμείου»

31/01/2019

31/01/2019

Δικαιοδοσία και Εκτέλεση επί διασυνοριακών ευρπωαϊκών οικογενειακών διαφορών

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Το εφαρμοστέο δίκαιο ως προς τις έννομες συνέπειες των δικαστικών αποφάσεων - Μελέτες ΕΡΜΕΚ Νο 11

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Επιβάλλεται η καλύτερη τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ ή EFSI), σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ).

Συγκεκριμένα, η ειδική έκθεση αριθ. 3/2019, με τίτλο «Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων: ανάγκη περαιτέρω ενεργειών για να θεωρηθεί απολύτως επιτυχημένο», η οποία δημοσιεύθηκε στις 29-01-2019, καταλήγει ότι το EFSI κατάφερε να προσελκύσει χρηματοδότηση για επενδύσεις στην ΕΕ, με το ύψος της επενδυτικής κινητοποίησης να έχει ενδεχομένως υπερεκτιμηθεί. Οι ελεγκτές διαπίστωσαν επίσης ότι, εν μέρει, η στήριξη του EFSI αντικατέστησε απλώς χρηματοδότηση από άλλες πηγές της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Μέρος των χρημάτων διοχετεύθηκε σε έργα που θα μπορούσαν να είχαν χρηματοδοτηθεί από άλλες δημόσιες ή ιδιωτικές πηγές χρηματοδότησης –αν και υπό διαφορετικούς όρους–, και στην πλειονότητά τους οι επενδύσεις πραγματοποιήθηκαν σε ορισμένα από τα μεγαλύτερα κράτη μέλη της ΕΕ των 15 μέσω καλά εδραιωμένων εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών.

Το EFSI συνιστά κοινή πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΤΕπ. Αποτελεί τη βάση του επενδυτικού σχεδίου της ΕΕ, γνωστού επίσης ως «σχεδίου Juncker», αρχικός στόχος του οποίου ήταν η συγκέντρωση 315 δισεκατομμυρίων ευρώ από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους για τη χρηματοδότηση στρατηγικών επενδύσεων.

Οι ελεγκτές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το EFSI, από τη δρομολόγησή του το 2015 έως τον Ιούλιο του 2018, πέτυχε να αντλήσει κεφάλαια, προκειμένου να στηριχθεί η πραγματοποίηση πρόσθετων επενδύσεων σε ολόκληρη την ΕΕ. Διαπίστωσαν ότι, μέχρι τα μέσα Ιουλίου του 2018, η ΕΤΕπ είχε εγκρίνει χρηματοδότηση ύψους 65,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, ξεπερνώντας έτσι τον ενδεικτικό όγκο χρηματοδότησης ύψους 61 δισεκατομμυρίων ευρώ που προβλεπόταν να εξασφαλιστεί. Με τη στήριξη του EFSI, η ΕΤΕπ κατάφερε να τετραπλασιάσει τις χρηματοδοτικές πράξεις υψηλότερου κινδύνου σε σύγκριση με το 2014.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, έργα του EFSI θα μπορούσαν να είχαν χρηματοδοτηθεί από ιδιωτικές και άλλες δημόσιες πηγές, ή από την ΕΤΕπ, αν και υπό διαφορετικούς όρους. Οι φορείς υλοποίησης έργων προτιμούσαν τη χρηματοδότηση από το EFSI, επειδή είτε ήταν φθηνότερη είτε προσέφερε μακρύτερη περίοδο εξόφλησης.

Επίσης, οι ελεγκτές αμφισβητούν τις αναφερόμενες εκτιμήσεις περί κινητοποίησης πρόσθετων επενδύσεων ποσού ύψους 335 δισεκατομμυρίων ευρώ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, με τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε, υπερεκτιμήθηκε ο βαθμός στον οποίο η στήριξη του EFSI συνεπαγόταν πράγματι πρόσθετες επενδύσεις στην πραγματική οικονομία. Επιπλέον, τα αναφερόμενα ποσά δεν λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι ορισμένες χρηματοδοτικές πράξεις του EFSI αντικατέστησαν άλλες πράξεις της ΕΤΕπ και χρηματοοικονομικά μέσα της ΕΕ. Η έλλειψη συγκρίσιμων δεικτών επιδόσεων και παρακολούθησης για το σύνολο των χρηματοοικονομικών μέσων και των εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ περιορίζει τη διαφάνεια και την ικανότητα αξιολόγησης των αποτελεσμάτων, δηλώνουν οι ελεγκτές.

Σύμφωνα με τους ελεγκτές, η χρηματοδότηση από το EFSI αντικατέστησε εν μέρει χρηματοδότηση από άλλα υπό κεντρική διαχείριση χρηματοοικονομικά μέσα της ΕΕ, ιδίως στους κλάδους των μεταφορών και της ενέργειας. Οι ελεγκτές διαπιστώνουν επίσης ότι η Επιτροπή και η ΕΤΕπ χρειάζεται να διερευνήσουν τις πιθανές αλληλεπικαλύψεις μεταξύ του EFSI και των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) που τελούν υπό τη διαχείριση των κρατών μελών.

Στα τέλη του 2017, το χαρτοφυλάκιο του EFSI ενέπιπτε εντός των ορίων που τίθενται για επενδύσεις σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής. Ωστόσο, η γεωγραφική συγκέντρωση δεν ήταν επαρκώς ισορροπημένη, με αποτέλεσμα η χρηματοδότηση να καταλήξει σε μερικά από τα μεγαλύτερα κράτη μέλη της ΕΕ των 15 μέσω καλά εδραιωμένων εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών.

Οι ελεγκτές διατυπώνουν σειρά συστάσεων:

  • προώθηση της αιτιολογημένης χρήσης προϊόντων υψηλότερου κινδύνου της ΕΤΕπ στο πλαίσιο του EFSI,
  • ενθάρρυνση της συμπληρωματικότητας μεταξύ χρηματοοικονομικών μέσων της ΕΕ και εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ,
  • βελτίωση της αξιολόγησης του κατά πόσον υποψήφια έργα του EFSI θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν από άλλες πηγές,
  • καλύτερη εκτίμηση της επενδυτικής κινητοποίησης,
  • βελτίωση της γεωγραφικής κατανομής των στηριζόμενων από το EFSI επενδύσεων.

Δήλωση

«Το EFSI χαίρει μεγάλου κύρους ως ένα από τα εμβληματικά προγράμματα της ΕΕ. Είναι επομένως επιτακτική η τεκμηρίωση με αδιάσειστα επιχειρήματα κάθε ισχυρισμού περί της αποτελεσματικότητάς του,» δήλωσε ο Leo Brincat, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδιος για την έκθεση.

Ιστορικό

Το EFSI συστάθηκε το 2015, εντασσόμενο στο «επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη» το οποίο σχεδιάστηκε προκειμένου να καλύψει το επενδυτικό κενό που προέκυψε έπειτα από την χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση που ενέσκηψε το 2008. Συγκροτήθηκε στην ΕΤΕπ και διευθύνεται από διοικητικό συμβούλιο απαρτιζόμενο από εκπροσώπους της Επιτροπής και της ΕΤΕπ. Το EFSI συστάθηκε αρχικά με την προοπτική να χρησιμοποιήσει εγγύηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ ύψους 16 δισεκατομμυρίων ευρώ και 5 δισεκατομμύρια ευρώ από ιδίους πόρους της ΕΤΕπ για να καταστήσει δυνατή την εκ μέρους του ομίλου της ΕΤΕπ χορήγηση χρηματοδότησης ύψους 61 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου, με τον στόχο της άντλησης, έως τον Ιούλιο του 2018, επιπλέον 315 δισεκατομμυρίων ευρώ σε στρατηγικές επενδύσεις στις υποδομές και τις ΜΜΕ, καλύπτοντας το μεγαλύτερο μέρος των τομέων πολιτικής της ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη.

Τον Νοέμβριο του 2016, οι ελεγκτές της ΕΕ δημοσίευσαν γνώμη για το EFSI. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, δημοσίευσαν επίσης ειδική έκθεση για τα χρηματοοικονομικά μέσα της ΕΕ.

Υπενθυμίζεται ότι το ΕΕΣ παρουσιάζει τις ειδικές εκθέσεις του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ, καθώς και σε άλλους ενδιαφερομένους, όπως σε εθνικά κοινοβούλια, παράγοντες του ενδιαφερόμενου κλάδου και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Στη συντριπτική πλειονότητά τους, οι συστάσεις που διατυπώνουν οι ελεγκτές στις εκθέσεις τους υλοποιούνται.

Το πλήρες κείμενο της έκθεσης είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο του ΕΕΣ (eca.europa.eu)

Σύχρονα και κρίσιμα θέματα της συνταγματικής νομολογίας του ελεγκτικού συνεδρίου

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ / ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Η απόλυση υπό όρο στην ποινική νομοθεσία των ναρκωτικών

ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΉΜΕΣ / ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΠΑΥΛΟΣ ΤΟΠΑΛΝΑΚΟΣ