EFSI 2.0: Παράταση μέχρι το 2020 και 500 δισ. ευρώ σε καινοτόμα έργα και επενδύσεις

 Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (γνωστό και ως EFSI), το οποίο βοήθησε στην οικονομική ανάκαμψη σε ευρωπαϊκό επίπεδο από το 2015, θα παραταθεί μέχρι το 2020 και θα λάβει πρόσθετα κονδύλια για τη χρηματοδότηση περισσότερων έργων.

Πιο συγκεκριμένα, στη συνεδρίαση της 12ης Δεκεμβρίου 2017, η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισε με 502 ψήφους υπέρ, 125 κατά και 19 αποχές την έγκριση του κανονισμού για την παράταση της λειτουργίας και την ενίσχυση του EFSI (ή ΕΤΣΕ), του κεντρικού πυλώνα του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη.

Το επιτυχημένο αυτό τελικό βήμα ακολουθεί την καταρχήν συμφωνία που επιτεύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη στις 13 Σεπτεμβρίου 2017.

Χώρα	Εγκεκριμένη χρηματοδότηση EFSI (σε εκατ. ευρώ)	Επενδύσεις που αναμένεται να κινητοποιήσει (mln euro)
Αυστρία	930	2821
Βέλγιο	1261	5832
Βουλγαρία	355	1586
Κροατία	186	741
Κύπρος	45	81
Τσεχία	547	2481
Δανία	525	1606
Εσθονία	112	803
Φινλανδία	1414	5634
Γαλλία	7822	36808
Γερμανία	5020	21752
Ελλάδα	1643	5529
Ουγγαρία	73	1229
Ιρλανδία	978	3948
Ιταλία	6461	36731
Λετονία	182	615
Λιθουανία	324	934
Λουξεμβούργο	89	284
Μάλτα	11	34
Ολλανδία	2350	8368
Πολωνία	2515	8869
Πορτογαλία	1893	5450
Ρουμανία	326	1078
Σλοβακία	473	1225
Σλοβενία	59	490
Ισπανία	5156	30812
Σουηδία	1751	6256
Βρετανία	2795	19260
Έργα σε πολλές χώρες	4305	40357
Σύνολο ΕΕ	49604	251611

Ο κανονισμός για το EFSI 2.0 αναμένεται να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2018.

Τα βασικά σημεία της νομοθεσίας, έτσι όπως συμφωνήθηκαν από τους ευρωβουλευτές και τους ευρωπαίους υπουργούς και εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι τα εξής:

• Το EFSI θα παραταθεί από τα μέσα του 2018 έως το τέλος του 2020 με στόχο την κινητοποίηση 500 δισ. ευρώ.
• Θα αντιμετωπίσει τις αποτυχίες της αγοράς και τα κενά στις επενδύσεις και θα χρηματοδοτήσει έργα υψηλού κινδύνου τα οποία διαφορετικά δεν θα λάμβαναν επενδυτική στήριξη.
• Οι επενδύσεις θα στοχεύουν στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, ιδίως για τους νέους, και στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας, εστιάζοντας στους τομείς της ενέργειας, του περιβάλλοντος και του κλίματος, της υγειονομικής περίθαλψης, της έρευνας και της καινοτομίας, των βιώσιμων μεταφορών, του ψηφιακού τομέα.
• Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποκτά το δικαίωμα να διορίσει ένα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του EFSI, το οποίο θα μπορεί να παρέχει επιπλέον εμπειρογνωμοσύνη, γεγονός που θα ενισχύσει τη διαφάνεια.

Έχοντας ως στόχο την προώθηση περιφερειακών, τοπικών και μικρότερων έργων:

• Οι νέοι κανόνες προβλέπουν την ενίσχυση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Κόμβου Επενδυτικών Συμβουλών, τον οποίο διαχειρίζονται από κοινού η Επιτροπή και η ΕΤΕπ,  με ισχυρότερη τοπική παρουσία.
• Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) θα πρέπει, ει δυνατόν, να μεταβιβάσει την επιλογή και την παρακολούθηση των μικρών έργων στις εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες, οι οποίες είναι και οι πιο κατάλληλες για να βοηθήσουν στην κάλυψη περιφερειακών, τομεακών και διασυνοριακών έργων.
• Σε περίπτωση που οι συνθήκες της αγοράς προκαλούν προβλήματα στην ολοκλήρωση ενός έργου, η ΕΤΕπ θα πρέπει κατ' εξαίρεση να μειώσει το κόστος για τον δικαιούχο της χρηματοδότησης.

Δηλώσεις

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jyrki Katainen, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε τα ακόλουθα: «Το επενδυτικό σχέδιο έχει αποφέρει πραγματικά οφέλη σε εταιρείες σε όλη την Ευρώπη. Και θέλουμε να κάνουμε περισσότερα. Ακούσαμε προσεκτικά τα σχόλια που λάβαμε για τον τρόπο λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων και κάναμε ορισμένες βελτιώσεις. Κάνουμε τις επενδυτικές αποφάσεις του EFSI ακόμα πιο διαφανείς και παρέχουμε μεγαλύτερη τεχνική υποστήριξη σε τοπικό επίπεδο. Παρατείνουμε επίσης τη διάρκεια του EFSI έως τα τέλη του 2020 και τον επενδυτικό στόχο του σε 500 δισ. EUR. Το EFSI έχει ήδη συμβάλει στη δημιουργία 300.000 θέσεων εργασίας — ας διατηρήσουμε τη δυναμική αυτή.»

«Όταν το ανακοινώσαμε για πρώτη φορά, το EFSI αντιμετωπίστηκε με κάποια δυσπιστία», είπε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Werner Hoyer. «Τα δυόμιση τελευταία χρόνια αποδείξαμε ότι η πρωτοβουλία αυτή είχε αποτελέσματα – στήριξε χιλιάδες εταιρείες και δημιούργησε εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Είμαι υπερήφανος για το γεγονός ότι η εμπειρογνωμοσύνη του ομίλου της ΕΤΕπ διαδραμάτισε τόσο σημαντικό ρόλο στην ανάκαμψη της Ευρώπης και είμαι ιδιαίτερα ευτυχής καθώς σήμερα, μέσω της παράτασης της λειτουργίας του EFSI, έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε ακόμη περισσότερα.»

Ο εισηγητής της επιτροπής Προϋπολογισμών του Ευρωκοινοβουλίου, José Manuel Fernandes (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Πορτογαλία), δήλωσε τα εξής: «Το EFSI συνέβαλε στη μείωση των ανισοτήτων και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Έχουν ήδη κινητοποιηθεί 250 δισ. ευρώ και 400.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν λάβει στήριξη. Τώρα, με τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών προσφέρουμε ακόμα περισσότερη τεχνογνωσία για να βοηθήσουμε τους νέους επενδυτές και να επεκτείνουμε το ταμείο σε νέους τομείς.»

Ο εισηγητής της επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του ΕΚ, Udo Bullmann (Σοσιαλδημοκράτες, Γερμανία), δήλωσε τα εξής: «Το ΕFSI δημιουργήθηκε για να καλύψει το επενδυτικό κενό των 700 δισ. ευρώ στην ΕΕ και κατέστησε δυνατή τη μείωση αυτού του κενού. Θέλαμε να βελτιώσουμε το EFSI, να το εκσυγχρονίσουμε και να το καταστήσουμε πιο προσβάσιμο στις ευρωπαϊκές περιφέρειες που το χρειάζονται.»

Ιστορικό

Το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη, ή αλλιώς «σχέδιο Juncker», επικεντρώνεται στην τόνωση των επενδύσεων με στόχο τη δημιουργία θέσεων εργασίας και ανάπτυξης, μέσω της αποτελεσματικότερης χρήσης νέων και υφιστάμενων χρηματοδοτικών πόρων, της άρσης των εμποδίων στις επενδύσεις καθώς και της προβολής και της τεχνικής υποστήριξης επενδυτικών έργων.

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI) αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα του σχεδίου Juncker και υλοποιείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Παρέχει εγγυήσεις πρώτης ζημίας, κάτι που επιτρέπει στην ΕΤΕπ να επενδύει σε περισσότερα έργα που συχνά ενέχουν υψηλότερο κίνδυνο.

Δημιουργήθηκε το 2015 για αρχική περίοδο 3 ετών, με στόχο την κινητοποίηση τουλάχιστον 315 δισ. ευρώ σε επενδύσεις στην πραγματική οικονομία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να παραταθεί η διάρκεια του ταμείου έως το τέλος του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ), δηλαδή ως το Δεκέμβριο του 2020, με στόχο την επίτευξη επενδυτικού στόχου ύψους 500 δισ. ευρώ.

Μέχρι στιγμής, τα έργα και οι συμφωνίες του EFSI που έχουν εγκριθεί για χρηματοδότηση αναμένεται να κινητοποιήσουν πάνω από 250 δισ. EUR σε επενδύσεις και να στηρίξουν περίπου 528.000 πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σε όλα τα 28 κράτη μέλη. Η ΕΤΕπ εκτιμά ότι, έως το 2020, το EFSI θα έχει συμβάλει στη δημιουργία 700.000 θέσεων εργασίας και θα έχει αυξήσει το ΑΕΠ της ΕΕ κατά 0,7 %.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) αποτελεί το θεσμικό όργανο μακροπρόθεσμου δανεισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανήκει στα κράτη μέλη της. Προσφέρει μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση για υγιείς επενδύσεις προκειμένου να συμβάλει στην υλοποίηση των στόχων πολιτικής της ΕΕ. 

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) είναι μέλος του ομίλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Κεντρική αποστολή του είναι η στήριξη των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων της Ευρώπης μέσω διευκόλυνσης της πρόσβασής τους σε χρηματοδότηση.