COVID-19 και προληπτική εποπτεία των τραπεζών στην ΕΕ: “Πράσινο φως” από το Ευρωκοινοβούλιο σε προσωρινή στοχευμένη χαλάρωση

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

• Προσωρινή στοχευμένη χαλάρωση των κανόνων προληπτικής εποπτείας για τις τράπεζες στην ΕΕ
• Εξισορρόπηση των οδυνηρών οικονομικών συνεπειών της πανδημίας
• Τράπεζες και ελεγκτικές αρχές θα ενεργούν ισότιμα ενώ το τραπεζικό σύστημα παραμένει σταθερό

Πιο ευέλικτοι κανόνες προληπτικής εποπτείας για τις τράπεζες ώστε να διευκολυνθεί ο δανεισμός και να ενισχυθεί η οικονομία που πλήττεται από τον COVID-19.

Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) ενέκρινε την Πέμπτη, 19-06-2020, τις προσωρινές έκτακτες αλλαγές του κανονισμού (ΕΕ) 573/2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων, για να διευκολυνθούν οι τράπεζες, ώστε με τη σειρά τους να αυξήσουν τις δανειακές ροές προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά και να απορροφήσουν ζημίες. Με τον τρόπο αυτό θα ελαττωθούν οι σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19 και των συνεπακόλουθων περιοριστικών μέτρων.

Αποσκοπώντας στην επίτευξη ισορροπίας μεταξύ ενός σθεναρού και σταθερού τραπεζικού συστήματος από τη μία και της διασφάλισης της δανειοδότησης που χρειάζεται επειγόντως η οικονομία της ΕΕ από την άλλη, οι ευρωβουλευτές συμφώνησαν να εγκρίνουν συγκεκριμένες αλλαγές στον ανωτέρω κανονισμό για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις. Οι τράπεζες θα πρέπει να παρακολουθούν τον αντίκτυπο της πανδημίας στους ισολογισμούς τους, να προσέξουν ιδιαίτερα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και να εφαρμόσουν τα πρότυπα ελέγχου της ταυτότητας των πελατών τους.

Οι αλλαγές που ψηφίστηκαν περιλαμβάνουν τα εξής μέτρα:

• Μετάθεση της εφαρμογής του κανόνα για τα αποθέματα ασφαλείας του δείκτη μόχλευσης (δηλ. της αναλογίας κεφαλαίων και ανοιγμάτων μιας τράπεζας) κατά ένα έτος για τον Ιανουάριο του 2023, ώστε να μπορέσουν οι τράπεζες να παραχωρήσουν δάνεια.
• Συνταξιούχοι και εργαζόμενοι μόνιμης απασχόλησης θα μπορούν να αιτούνται δάνεια με πιο χαλαρούς όρους προληπτικής εποπτείας και με εχέγγυα από τη σύνταξη ή το μισθό τους.
• Ενισχυμένη εφαρμογή του συντελεστή στήριξης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και έργα υποδομής, επιτρέποντας έτσι την πιο ευέλικτη διαχείριση ορισμένων τύπων ανοιγμάτων για να διασφαλιστεί ότι θα δοθούν δάνεια σε αυτού του τύπου τους δανειολήπτες.
• Οι τράπεζες θα μπορούν πλέον να αντιμετωπίζουν κάποια προγράμματα λογισμικού ως κεφάλαια. Αυτό το μέτρο εξαίρεσης εφαρμόζεται νωρίτερα από το αναμενόμενο και θα μπορούσε να ενθαρρύνει τις τράπεζες να επενδύσουν στην ψηφιακή τεχνολογία και τον προγραμματισμό.
• Η ρευστότητα που παρέχουν οι κεντρικές τράπεζες στο πλαίσιο της κρίσης θα διοχετεύεται αποτελεσματικά από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην πραγματική οικονομία.

Για να ενισχυθούν οι επιλογές χρηματοδότησης σε κράτη μέλη της ΕΕ που δεν χρησιμοποιούν το ευρώ και χρειάζεται να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας, οι ευρωβουλευτές επανεισήγαγαν μεταβατικές ρυθμίσεις για ανοίγματα σε συνάλλαγμα άλλου κράτους μέλους προς εθνικές κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες που δημιουργεί ο COVID-19 και την ακραία αστάθεια στις χρηματαγορές, οι ευρωβουλευτές συμφώνησαν να θεσπιστεί προσωρινό προληπτικό φίλτρο για τον υπολογισμό των μη πραγματοποιθεισών ζημίων στα ομόλογα δημοσίου που κατέχουν οι τράπεζες.

Οι νέοι κανόνες υιοθετήθηκαν με 502 ψήφους, έναντι 169 και 17 αποχών.

Επόμενα βήματα

Η ψηφοφορία στη σύνοδο της ολομέλειας του ΕΚ για τα προσωρινά μέτρα σχετικά με τον κανονισμό (ΕΕ) 573/2013 και τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876 ήταν η τελική για το κείμενο που έχει ήδη συμφωνηθεί με το Συμβούλιο. Οι αλλαγές θα τεθούν σε εφαρμογή την επόμενη της δημοσίευσής τους στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.

Το πλήρες κείμενο του ψηφίσματος είναι διάθεσιμο στην ιστοσελίδα του ΕΚ (europarl.europa.eu)