Διατροφή εν διαστάσει συζύγων

Η έννοια της διατροφής είναι συνυφασμένη με δυσάρεστα γεγονότα, όπως είναι ένα διαζύγιο που τερματίζει και νομικά την συμβίωση και συνύπαρξη δύο ενήλικων ανθρώπων.

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις, που αν και δεν έχει τερματιστεί επίσημα ο γάμος, ωστόσο γεννάται αξίωση διατροφής μεταξύ των συζύγων.

Η διάσταση μεταξύ των συζύγων είναι η πιο χαρακτηριστική περίπτωση, κατά την οποία ο ένας εκ των συζύγων δικαιούται διατροφής.

Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε σε 3 απλά βήματα την έννοια και τις προϋποθέσεις δημιουργίας του δικαιώματος διατροφής των εν διαστάσει συζύγων.

1. Διαζύγιο ή Διάσταση;

Σημείο εκκίνησης του ελέγχου του δικαιώματος διατροφής είναι εάν το ζευγάρι είναι διαζευγμένο ή εν διαστάσει. Ανάλογα με την απάντηση διαφοροποιούνται ουσιωδώς οι προϋποθέσεις γεννήσεως του δικαιώματος διατροφής.

Διαζύγιο είναι ο νομική λήξη της έγγαμης συμβίωσης που είναι αποτέλεσμα είτε έκδοσης ενός συναινετικού είτε ενός αντιδικία διαζυγίου.

Αντιθέτως, στην διάσταση αν και οι σύζυγοι έχουν ουσιαστικά αποξενωθεί τόσο σωματικά (corpus) όσο και ψυχικά (animus), εντούτοις στα “μάτια” της έννομης τάξης είναι ακόμα παντρεμένοι καθώς δεν έχουν κινήσει την διαδικασία διάζευξης του.

2. Η οικονομική κατάσταση των συζύγων

Σύμφωνα με τον Αστικό κώδικα (1389 ΑΚ), “οι σύζυγοι έχουν την υποχρέωση να συνεισφέρουν από κοινού κατά την διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του, για την αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας”. Με αυτό το τρόπο καθιερώνεται η αρχή της ισότιμη και αναλογικής συμβολής στα οικονομικά βάρη της οικογένειας.

Εν τοις πράγμασι, κάτι τέτοιο μεταφράζεται ότι ο οικονομικά ευπορότερος σύζυγος καλύπτει κατά κανόνα το μεγαλύτερος μέρος των οικογενειακών αναγκών (διατροφή, ένδυση, ανάγκες στέγασης, ψυχαγωγία). Σε περίπτωση λοιπόν διάσπασης της έγγαμης συμβίωσης, δικαίωμα διατροφής γεννάται μόνο για τον οικονομικά ασθενέστερο σύζυγο, ο οποίος αρκεί απλώς να αποδείξει το συγκεκριμένο γεγονός.

3. Ο όρος της εύλογης αιτίας (1391 ΑΚ)

Τρίτη και ίσως η σημαντικότερη προϋπόθεση της γέννησης του δικαιώματος της διατροφής είναι η ύπαρξη ή μη της εύλογης αιτίας της διάσπασης της έγγαμης συμβίωσης.

Καθοριστικής σημασίας είναι δύο παράγοντες α) ποιος αποφάσισε την διάσπαση της συμβίωσης και και για β) ποιον λόγο.

Σε περίπτωση που ο οικονομικά ασθενέστερος σύζυγος αποφάσισε την διάσπαση πρέπει να αποδείξει ότι συνέτρεχε σοβαρός λόγος (εύλογη αιτία), που τον οδήγησε σε αυτή την απόφαση. Αν όμως την διακοπή την αποφάσισε ο οικονομικά ευπορότερος σύζυγος και υπόχρεος της διατροφής, πρέπει να αποδειχτεί από την πλευρά του οικονομικά ασθενέστερου η αναίτια διακοπή της (δηλαδή η μη ύπαρξη εύλογης αιτίας).

To συγκεκριμένο γεγονός είναι συνήθως και το κύριο σημείο αντιδικίας των μερών και παρουσιάζει τις περισσότερες δυσχέρειες κατά την αποδεικτική διαδικασία.