COVID-19 και επιπτώσεις στην ΕΕ: Στο “μικροσκόπιο” του Ευρ. Ελεγκτικού Συνεδρίου η αντίδραση της Ένωσης σε υγειονομικό και οικονομικό επίπεδο
«Αναθεωρείται το πρόγραμμα εργασίας μας, προκειμένου να συμβάλουμε εποικοδομητικά στη δημόσια συζήτηση σχετικά με τον τρόπο που η ΕΕ και τα κράτη μέλη της αντιμετώπισαν τις επιπτώσεις της πανδημίας»
Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος
Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) ανακοίνωσαν ότι θα εξετάσουν την αντίδραση της ΕΕ στην κρίση δημόσιας υγείας και στην οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία COVID-19.
Συγκεκριμένα, το ΕΕΣ αναθεώρησε το πρόγραμμα εργασίας του για το έτος 2020 προκειμένου να στρέψει την εστίαση των εργασιών του σε σχετικές με την πανδημία COVID-19 πτυχές: προσάρμοσε την εμβέλεια, την προσέγγιση και το χρονοδιάγραμμα μιας σειράς εν εξελίξει ελεγκτικών έργων και, επιπλέον, αποφάσισε να ματαιώσει ορισμένα ελεγκτικά έργα που είχε προβλεφθεί να αρχίσουν το 2020. Ο εξωτερικός ελεγκτής της ΕΕ πρόσθεσε επίσης στο πρόγραμμά του δύο νέες επισκοπήσεις: μία σχετικά με τη συμβολή της ΕΕ στη δημόσια υγεία και μία σχετικά με τα μέτρα οικονομικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού. Στόχος των δύο επισκοπήσεων είναι να συμβάλουν στη δημόσια συζήτηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ και τα κράτη μέλη της αντιμετώπισαν τις επιπτώσεις της πανδημίας. Επιπλέον, θα συμβάλουν στην άντληση διδαγμάτων και θα τροφοδοτήσουν τον διάλογο σχετικά με τον ρόλο της ΕΕ και των οργάνων της κατά τη διάρκεια της παρούσας αλλά και μελλοντικών κρίσεων.
Η πανδημία COVID-19 δημιούργησε πρωτοφανείς προκλήσεις για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, και μάλιστα σε ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής. Το ΕΕΣ αναθεώρησε το πρόγραμμά του προκειμένου να διασφαλίσει ότι το 2020 θα ανταποκριθεί στις προκλήσεις αυτές στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό και με ευέλικτο τρόπο. Όπου αυτό κρίθηκε σκόπιμο, οι ελεγκτές τροποποίησαν το αντικείμενο των υπό εξέλιξη ελεγκτικών έργων τους και προσάρμοσαν την προσέγγιση και το χρονοδιάγραμμά τους προκειμένου να λάβουν υπόψη τους τις μεταβληθείσες και μεταβαλλόμενες συνθήκες. Επίσης, αποφάσισαν τη ματαίωση τεσσάρων ελεγκτικών έργων και την προσθήκη δύο επισκοπήσεων που εστιάζονται ειδικά στην κρίση της πανδημίας COVID-19.
Οι δύο νέες επισκοπήσεις θα παρέχουν μια ανεξάρτητη, αντικειμενική και αμερόληπτη ανάλυση των δράσεων της ΕΕ και του ρόλου της στην αντιμετώπιση της κρίσης, σε δύο βασικούς τομείς:
- Η αντιμετώπιση στο επίπεδο της δημόσιας υγείας της πανδημίας COVID-19, με τις σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της, αποτελεί τη δεδηλωμένη προτεραιότητα των αρμόδιων για τη χάραξη της ενωσιακής πολιτικής και των δημόσιων διοικήσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η αντίδραση της ΕΕ βρίσκεται ήδη στο επίκεντρο, δεδομένων των αναντιστοιχιών μεταξύ των νομικών αρμοδιοτήτων της ΕΕ και των προσδοκιών των πολιτών, καθώς και επειδή είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν έντονες πολιτικές συζητήσεις στο ανώτατο επίπεδο. Κύριος σκοπός της εν λόγω επισκόπησης θα είναι να εξεταστούν τα μέτρα που ελήφθησαν και οι πόροι που χρησιμοποιήθηκαν από την Επιτροπή και τους οργανισμούς της ΕΕ για την προστασία της δημόσιας υγείας στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της πανδημίας.
- Η επισκόπηση της οικονομικής αντίδρασης θα επικεντρωθεί στα μέτρα που ελήφθησαν και τις προκλήσεις που προέκυψαν στο πλαίσιο του οικονομικού συντονισμού της ΕΕ, παρέχοντας έναν ολοκληρωμένο απολογισμό των δράσεων της ΕΕ και των κρατών μελών στο πεδίο της οικονομικής πολιτικής για την καταπολέμηση της πανδημίας. Θα παρουσιάζει το κόστος και τις ρυθμίσεις διακυβέρνησης που τέθηκαν σε εφαρμογή, και θα χαρτογραφεί τους κινδύνους και τις ευκαιρίες για τον δημοσιονομικό και οικονομικό συντονισμό της ΕΕ στο μέλλον, βάσει των αποφάσεων που έλαβαν και θα χρειαστεί να λάβουν στο εγγύς μέλλον οι εθνικές και ενωσιακές αρχές.
Καθεμία από τις εν λόγω επισκοπήσεις θα περιέχει συνοπτική περιγραφή των πραγματικών περιστατικών στον αντίστοιχο τομέα και ενημερωτικής αξίας αξιολόγηση σημαντικών πτυχών που άπτονται της δημοσιονομικής διαχείρισης, της διακυβέρνησης, της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Οι επισκοπήσεις θα βασιστούν κυρίως στη δημόσια διαθέσιμη τεκμηρίωση και θα συμβάλουν στον εντοπισμό συγκεκριμένων ζητημάτων που απαιτούν περαιτέρω, λεπτομερέστερες ελεγκτικές εργασίες, για τις οποίες θα χρησιμεύσουν ως προπαρασκευαστικό στάδιο.
Δήλωση
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι λοιποί φορείς σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο που είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή των πολιτικών και των προγραμμάτων της ΕΕ εξακολουθούν να λειτουργούν υπό την πίεση της κρίσης. Κατανοούμε τους υφιστάμενους περιορισμούς όσον αφορά τη συμμετοχή τους στη διαδικασία των ελέγχων, και οι ελεγκτές μας θα μεριμνούν ώστε να μην τους επιβαρύνουν δυσανάλογα ούτε να εμποδίζουν τη διεκπεραίωση των περισσότερο επειγουσών εργασιών τους για την αντιμετώπιση της κρίσης» δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΕΣ, Klaus-Heiner Lehne. «Με τη συγκεκριμένη αναθεώρηση του προγράμματος εργασίας μας λόγω της πανδημίας COVID-19, επιδιώκουμε να εξασφαλίσουμε ότι οι έλεγχοι και οι επισκοπήσεις μας θα συμβάλουν εποικοδομητικά στη δημόσια συζήτηση σχετικά με τον τρόπο που η ΕΕ και τα κράτη μέλη της αντιμετώπισαν τις επιπτώσεις της πανδημίας.»
Το αναθεωρημένο πρόγραμμα εργασίας του ΕΕΣ για το 2020 είναι διαθέσιμο στα αγγλικά στον ιστότοπο του ΕΕΣ (eca.europa.eu)