Δικαίωμα στη λήθη: Νέα απόφαση της ΑΠΔΠΧ για την κατάργηση συνδέσμων από τη Google

Μία ενδιαφέρουσα απόφαση για την ικανοποίηση του δικαιώματος στη λήθη εξέδωσε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Η υπόθεση αφορά στην προσφυγή του Α κατά της άρνησης του φορέα εκμετάλλευσης της μηχανής αναζήτησης Google να ικανοποιήσει αίτημα κατάργησης συνδέσμου (link) από τα αποτελέσματα αναζήτησης, με βάση το ονοματεπώνυμό του.

Σύμφωνα με τον προσφεύγοντα, οι επίµαχες δηµοσιεύσεις ξεκίνησαν από εφημερίδες, ενώ στη συνέχεια, οι ψευδείς και συκοφαντικές - κατά τους ισχυρισμούς του προσφεύγοντα - ειδήσεις διοχετεύτηκαν και αναδημοσιεύτηκαν σε πληθώρα μέσων, οπότε σήμερα τα ίδια δημοσιεύματα εμφανίζονται αυτούσια ή με μικρές παραλλαγές σε αρκετές ιστοσελίδες.

Οι επίμαχες δημοσιεύσεις αφορούν σε έξι βασικά θέµατα, ενώ ο προσφεύγων υπέλαβε στη Google μία σειρά από αιτήματα κατάργησης συνδέσμων.

Η Google υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ενώπιον της Αρχής ότι οι επίμαχες πληροφορίες που αφορούν στον προσφεύγοντα και οι οποίες ανευρίσκονται με τη λειτουργούσα από τη Google μηχανή αναζήτησης δεν είναι διαγραπτέες, αφού αφορούν στην επαγγελματική δραστηριότητα του προσφεύγοντος, ο οποίος διαδραμάτισε και συνεχίζει να διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στον δημόσιο βίο.

Έτσι, οι πληροφορίες αυτές, εφόσον αφορούν στην επαγγελματική δραστηριότητα του προσφεύγοντος, συνεχίζουν να ενδιαφέρουν την κοινή γνώμη και δεν είναι διαγραπτέες.

Διαβάστε επίσης: GDPR: Δημοσιεύθηκε το νέο σχέδιο Νόμου για την Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα

Η απόφαση της ΑΠΔΠΧ

Μεταξύ άλλων, η Αρχή αναφέρει στην απόφασή της ότι θα πρέπεινα γίνει δεκτό ότι ο προσφεύγων, καίτοι δεν είναι δημόσιο πρόσωπο, μπορεί να θεωρηθεί, λόγω της επαγγελματικής του δραστηριότητας, ότι πρόκειται για πρόσωπο που έχει κάποιο ρόλο στη δημόσια ζωή.

Όπως επεξηγείται στην στη Γνώμη WP 225 της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου 29, το κριτήριο της διαδραμάτισης κάποιου ρόλου στη δημόσια ζωή είναι ευρύτερο από αυτό του «δημόσιου προσώπου», και σε αυτήν την κατηγορία συνήθως υπάγονται και επιχειρηματίες, υπό την έννοια ότι υπάρχει ενδιαφέρον για το κοινό στο να αναζητήσει πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητές τους.

Ως προς την ακρίβεια των δεδομένων, επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης, κάποιες εκ των πληροφοριών που εμπεριέχονται σε ιστοτόπους στους οποίους παραπέμπουν οι επίμαχοι διαδικτυακοί σύνδεσμοι είναι ανακριβείς.

Ως εκ τούτου, οι πληροφορίες αυτές δημιουργούν ανακριβή ή και παραπλανητική εντύπωση για τον προσφεύγοντα.

Πρέπει επίσης να γίνει δεκτό ότι η εμφάνιση ιστοσελίδων με αυτές τις πληροφορίες, κατόπιν αναζήτησης στη μηχανή αναζήτησης Google με βάση το ονοματεπώνυμο του προσφεύγοντος, διευκολύνει αισθητά την πρόσβαση στις εν λόγω ανακριβείς πληροφορίες και διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διάδοση των πληροφοριών αυτών, με συνέπεια να αποτελεί σοβαρή επέμβαση στο δικαίωμα της ιδιωτικής ζωής του προσφεύγοντος.

Ωστόσο, η Αρχή αναφέρει ότι ορισμένοι από τους συνδέσμους παραπέμπουν σε πληροφορίες οι οποίες είτε δεν έχουν αποδειχθεί ανακριβείς, είτε είναι ακριβείς, όπως δηλώνει και ο ίδιος ο προσφεύγων.

Σε σχέση με τους ισχυρισμούς περί ρητορικής μίσους, συκοφαντίας ή/και δυσφήμισης, οι οποίοι προβάλλονται από τον προσφεύγοντα για θεμελίωση του αιτήματος απαλοιφής των συνδέσμων σε αυτούς τους ιστοτόπους από τη μηχανή αναζήτησης της Google, η Αρχή επισημαίνει ότι δεν μπορεί να επιληφθεί για να ελέγξει την άρνηση της Google να ικανοποιήσει τα σχετικά αιτήματα, καθώς οι εν λόγω ισχυρισμοί μπορούν να κριθούν από τα αρμόδια δικαστήρια, όχι όμως από την Αρχή.

Λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό της υπόθεσης και το σχετικό νομικό πλαίσιο, η Αρχή αποφάνθηκε ομόφωνα ότι η απάντηση της Google στο υπό κρίση αίτημα του προσφεύγοντος Α δεν είναι νόμιμα αιτιολογημένη για ορισμένες περιπτώσεις συνδέσμων.

Για τους συνδέσμους αυτούς έδωσε εντολή, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 58 παρ. 2 γ’ του GDPR στην εταιρεία Google LLC, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, να προβεί άμεσα σε κατάργησή τους.

Διαβάστε επίσης: Δικαίωμα στη λήθη: Τα κριτήρια αξιολόγησης των αιτημάτων διαγραφής από τις αρχές προστασίας δεδοµένων

Παραβίαση του άρθρου 12 GDPR

Παράλληλα, η Αρχή διαπίστωσε παραβίαση διατάξεων του άρθρου 12 του GDPR (Διαφανής ενημέρωση, ανακοίνωση και ρυθμίσεις για την άσκηση των δικαιωμάτων του υποκειμένου των δεδομένων) και απηύθυνε επίπληξη στη GOOGLE LLC.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση, σύμφωνα με το άρ. 12 παρ. 3 «ο υπεύθυνος επεξεργασίας παρέχει στο υποκείμενο των δεδομένων πληροφορίες για την ενέργεια που πραγματοποιείται κατόπιν αιτήματος δυνάμει των άρθρων 15 έως 22 χωρίς καθυστέρηση και σε κάθε περίπτωση εντός μηνός από την παραλαβή του αιτήματος. Η εν λόγω προθεσμία μπορεί να παραταθεί κατά δύο ακόμη μήνες, εφόσον απαιτείται, λαμβανομένων υπόψη της πολυπλοκότητας του αιτήματος και του αριθμού των αιτημάτων.

Ο υπεύθυνος επεξεργασίας ενημερώνει το υποκείμενο των δεδομένων για την εν λόγω παράταση εντός μηνός από την παραλαβή του αιτήματος, καθώς και για τους λόγους της καθυστέρησης».

Εν προκειμένω, από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης, προκύπτει ότι σε μία περίπτωση – συγκεκριμένα, στο υπ’ αριθ. … αίτημα - η απάντηση της Google προς τον προσφεύγοντα εστάλη μετά την παρέλευση πλέον των τριάντα (30) ημερών από το αίτημά του.

Ως εκ τούτου, παρά το γεγονός ότι υπήρξαν διάφορα αιτήματα του προσφεύγοντος προς τη Google, με πλήθος συνδέσμων προς διαγραφή στο κάθε ένα εξ αυτών (όπως περιγράφεται στο ιστορικό της παρούσας), η Google θα έπρεπε να συμμορφωθεί στην ως άνω απαίτηση του άρ. 13 του ΓΚΠΔ – ήτοι να απαντήσει στον προσφεύγοντα εντός αυτού του διαστήματος, είτε απευθείας επί των αιτημάτων του είτε εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους ενδεχομένως χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να τα επεξεργαστεί.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση 25/2019 της Αρχής.

Διαβάστε επίσης: Προσωπικά δεδομένα: Τα δικαιώματα των πολιτών με βάση τον GDPR (infographic)