Δικαστήριο ΕΕ: Απαγορεύεται η πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα που αντάλλαξε η Κομισιόν με εθνική αρχή ανταγωνισμού

Το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ έκρινε ( υπόθεση T-623/13) ότι δεν είναι δυνατή, κατ’ αρχήν, η πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα που αντηλλάγησαν μεταξύ της Επιτροπής και μιας εθνικής αρχής ανταγωνισμού στο πλαίσιο διαδικασίας λόγω παραβάσεως των κανόνων του ανταγωνισμού.

Κατά τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), κάθε πολίτης της Ένωσης και κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο κατοικεί ή έχει την καταστατική έδρα του σε ένα κράτος μέλος έχει δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, ανεξαρτήτως υποθέματος. Ένας κανονισμός της Ένωσης καθορίζει τις αρχές και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες είναι δυνατή η άσκηση του δικαιώματος αυτού. Ο κανονισμός προβλέπει διάφορες εξαιρέσεις από το ως άνω δικαίωμα, όπως είναι, μεταξύ άλλων, (i) η εξαίρεση που αφορά την προστασία των εμπορικών συμφερόντων και (ii) η εξαίρεση που αφορά την προστασία των σχετικών με την έρευνα δραστηριοτήτων.

Η Unión de Almacenistas de Hierros de España (UAHE), μια επαγγελματική ένωση, ζήτησε από την Επιτροπή να της παρασχεθεί πρόσβαση στο σύνολο της αλληλογραφίας που αντηλλάγη μεταξύ της Επιτροπής και της Comisión Nacional de la Competencia (CNC, ισπανική εθνική επιτροπή ανταγωνισμού) όσον αφορά δύο διαδικασίες τις οποίες έχει κινήσει η CNC στην Ισπανία (λαμβανομένου υπόψη ότι ο σκοπός αυτών των διαδικασιών έρευνας συνίστατο στη συγκέντρωση επαρκών πληροφοριών και αποδείξεων για την επιβολή κυρώσεων για εναρμονισμένες πρακτικές που δύνανται να επηρεάσουν το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών και να έχουν ως αποτέλεσμα τη νόθευση του ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς).

Η Επιτροπή επέτρεψε την παροχή προσβάσεως σε ορισμένα εκ των εγγράφων που είχαν ζητηθεί. Αντιθέτως, αρνήθηκε την παροχή προσβάσεως στα σχέδια αποφάσεων της CNC όσον αφορά τις δύο επίμαχες εθνικές διαδικασίες και στις συνταχθείσες από την CNC, στην αγγλική γλώσσα, συνοπτικές εκθέσεις των δύο αυτών υποθέσεων. Προς τούτο, η Επιτροπή στηρίχθηκε, κατ’ ουσίαν, στην ύπαρξη ενός γενικού τεκμηρίου κατά το οποίο η δημοσιοποίηση εγγράφων, όπως είναι τα έγγραφα που είχαν ζητηθεί εν προκειμένω, θα έθιγε την προστασία των εμπορικών συμφερόντων των εμπλεκομένων επιχειρήσεων και την προστασία των σκοπών έρευνας. Κατά την Επιτροπή, το τεκμήριο αυτό, το οποίο είναι εφαρμοστέο ιδίως στον τομέα του ελέγχου των συγκεντρώσεων, μπορεί να τύχει εφαρμογής, κατ’ αναλογίαν, επί των εγγράφων τα οποία της διαβιβάζονται εκ μέρους εθνικής αρχής ανταγωνισμού στο πλαίσιο διαδικασίας λόγω παραβάσεως των κανόνων του ανταγωνισμού.

Η UAHE βάλλει κατά της αποφάσεως της Επιτροπής ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ζητεί την ακύρωση της εν λόγω αποφάσεως.

Με την απόφασή του, το Γενικό Δικαστήριο απορρίπτει την προσφυγή της UAHE.

Το Γενικό Δικαστήριο επισημαίνει ότι η Επιτροπή, με την απόφασή της, δεν προέβη σε συγκεκριμένη και εξατομικευμένη εξέταση της υποβληθείσας από την UAHE αιτήσεως περί προσβάσεως. Ωστόσο, η Επιτροπή δικαιολόγησε την εκ μέρους της άρνηση παροχής προσβάσεως στα έγγραφα που είχαν ζητηθεί, στηριζόμενη στην ύπαρξη του προαναφερθέντος γενικού τεκμηρίου. Πάντως, το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι υφίσταται όντως γενικό τεκμήριο κατά το οποίο η δημοσιοποίηση των εγγράφων τα οποία διαβιβάζονται εκ μέρους εθνικής αρχής ανταγωνισμού στο πλαίσιο διαδικασίας λόγω παραβάσεως των κανόνων του ανταγωνισμού θίγει, κατ’ αρχήν, τόσο την προστασία των εμπορικών συμφερόντων των εμπλεκομένων επιχειρήσεων όσο και την προστασία, η οποία είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη με αυτήν, των σκοπών έρευνας εκ μέρους της εθνικής αρχής ανταγωνισμού.

Όσον αφορά την άποψη της UAHE ότι οι εθνικές διαδικασίες, τις οποίες έχει κινήσει η CNC, έχουν περατωθεί οριστικά, το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι, όπως έχει κριθεί και στον τομέα του ελέγχου των συγκεντρώσεων και του ελέγχου των συμπράξεων , το τεκμήριο εφαρμόζεται ανεξάρτητα από το αν η αίτηση περί προσβάσεως αφορά μια διαδικασία ελέγχου που έχει ήδη περατωθεί ή που βρίσκεται σε εξέλιξη. Συγκεκριμένα, η πρόσβαση του κοινού σε ευαίσθητα πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τις οικονομικές δραστηριότητες των εμπλεκομένων επιχειρήσεων, ακόμη και όταν λαμβάνει χώρα μετά την οριστική περάτωση της διαδικασίας, μπορεί να θίξει τα εμπορικά συμφέροντα των εν λόγω επιχειρήσεων και να έχει επιπτώσεις όσον αφορά τη διάθεση συνεργασίας των εν λόγω επιχειρήσεων. Επιπλέον, κατά τον κανονισμό, οι εξαιρέσεις που αφορούν τα εμπορικά συμφέροντα ή τα ευαίσθητα έγγραφα μπορούν να εφαρμοσθούν επί περίοδο 30 ετών, ή ακόμη και πέραν αυτής αν τούτο κριθεί αναγκαίο.

Το Γενικό Δικαστήριο προσθέτει ότι η εύρυθμη λειτουργία του μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών, ο οποίος έχει συγκροτηθεί στο πλαίσιο του δικτύου δημοσίων αρχών το οποίο διασφαλίζει την τήρηση των κανόνων της Ένωσης στον τομέα του ανταγωνισμού, απαιτεί όπως οι ανταλλαγείσες πληροφορίες παραμένουν εμπιστευτικές. Επιπλέον, ο κανονισμός δεν προβλέπει ότι η προστασία αυτή θα πρέπει να λήγει μετά την οριστική περάτωση των σχετικών με την έρευνα δραστηριοτήτων που κατέστησαν δυνατή τη συλλογή των πληροφοριών αυτών.

Το Γενικό Δικαστήριο επισημαίνει, επίσης, ότι ο περιορισμός της περιόδου, κατά την οποία έχει εφαρμογή το τεκμήριο, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί εν προκειμένω λαμβανομένου υπόψη του δικαιώματος για αποζημίωση που έχουν τα θιγόμενα εκ παραβάσεως του δικαίου του ανταγωνισμού πρόσωπα. Συγκεκριμένα, τα επίμαχα έγγραφα (ήτοι η απόφαση την οποία σχεδιάζει να εκδώσει η εθνική αρχή ανταγωνισμού και η συνοπτική έκθεση της υποθέσεως) δεν αφορούν έρευνα της Επιτροπής, αλλά έρευνα την οποία έχει κινήσει εθνική αρχή ανταγωνισμού. Επομένως, τα αναγκαία αποδεικτικά στοιχεία για τη θεμελίωση πιθανής αγωγής αποζημιώσεως θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται, ενδεχομένως, στον φάκελο της έρευνας της ως άνω εθνικής αρχής.

Ολόκληρη την απόφαση μπορείτε να βρείτε εδώ.