Έρχονται νέοι κανόνες για τους προσωρινούς ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα του Χώρου Σένγκεν

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

• Οι προσωρινοί συνοριακοί έλεγχοι αρχικά θα περιορίζονται στους δύο μήνες
• Η μέγιστη επιτρεπόμενη περίοδος για τους συνοριακούς ελέγχους θα είναι ένα έτος
• Περισσότερες εγγυήσεις σε περίπτωση παράτασης των ελέγχων

Οι έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα εντός του Χώρου Σένγκεν θα περιοριστούν σε ένα χρόνο κατά μέγιστο, αντί για την έως τώρα επιτρεπόμενη περίοδο των δύο ετών, σύμφωνα με την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ).

Ο υπό αναθεώρηση Κώδικας Συνόρων του Σένγκεν επιτρέπει στα κράτη μέλη να διεξάγουν προσωρινά ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα του Χώρου Σένγκεν, σε περίπτωση σοβαρής απειλής για τη δημόσια τάξη ή την εσωτερική ασφάλεια.  

Τα μέλη της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του ΕΚ συμφώνησαν τη Δευτέρα, 23-10-2018, ότι:  

• Η αρχική περίοδος για τους συνοριακούς ελέγχους σε περιπτώσεις προβλέψιμων γεγονότων θα περιοριστεί στους δύο μήνες, αντί για το ισχύον εξάμηνο, και
• Οι συνοριακοί έλεγχοι δε θα μπορούν να παραταθούν  πέραν του ενός έτους, μειώνοντας στο μισό το ισχύον μέγιστο όριο των δύο ετών.

Οι ευρωβουλευτές που συμμετέχουν στην ως άνω Επιτροπή του ΕΚ υπογράμμισαν ακόμα ότι επειδή η ελευθερία κυκλοφορίας των προσώπων περιορίζεται από αυτούς τους προσωρινούς συνοριακούς ελέγχους, θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και ως έσχατη λύση.

Νέες εγγυήσεις για τις παρατάσεις

Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να υποβάλλουν μια αναλυτική εκτίμηση αντικτύπου σε περίπτωση παράτασης των συνοριακών ελέγχων πέραν των αρχικών δύο μηνών. Η εκτίμηση αυτή θα εξηγεί γιατί εναλλακτικά μέτρα αποδείχθηκαν ανεπαρκή και πώς οι συνοριακοί έλεγχοι θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της ταυτοποιημένης απειλής. Τα γειτονικά κράτη μέλη τα οποία επηρεάζονται από πιθανούς συνοριακούς ελέγχους θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στην εκτίμηση αντικτύπου.

Ακόμα, οποιαδήποτε επιπλέον παράταση των συνοριακών ελέγχων πέραν του εξαμήνου θα απαιτεί γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα υπόκειται σε έγκριση από το Συμβούλιο της ΕΕ. Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης το Κοινοβούλιο να ενημερώνεται και να συμμετέχει περισσότερο στην όλη διαδικασία.

Δήλωση

Η εισηγήτρια Tanja Fajon (Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Σλοβενία), δήλωσε: «Έξι κράτη του Χώρου Σένγκεν διεξαγάγουν παράνομα ελέγχους στα εσωτερικά σύνορά τους τα τελευταία τρία χρόνια ή και περισσότερο, παρά την έως τώρα προβλεπόμενη μέγιστη περίοδο των δύο ετών. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει πόσο αμφίσημοι είναι οι ισχύοντες κανόνες και πόσο λανθασμένα τους εφαρμόζουν και τους ερμηνεύουν τα κράτη. Εάν θέλουμε να σώσουμε τον Χώρο Σένγκεν, θα πρέπει να βάλουμε έναν φραγμό σε αυτή την τάση και να θεσπίσουμε σαφείς κανόνες».

Επόμενα βήματα

Το κείμενο του σχεδίου της έκθεσης ψηφίσθηκε με 30 ψήφους υπέρ, 13 κατά και 12 αποχές.

Η Ολομέλεια του ΕΚ θα κληθεί να δώσει διαπραγματευτική εντολή για να ξεκινήσουν οι ανεπίσημες συνομιλίες με το Συμβούλιο των Υπουργών της ΕΕ. Οι συνομιλίες θα ξεκινήσουν αφής στιγμής το Κοινοβούλιο υιοθετήσει τη θέση του, δεδομένου ότι το Συμβούλιο έχει ήδη συμφωνήσει επί της διαπραγματευτικής εντολής από την πλευρά του.

Ιστορικό

Η Αυστρία, η Γερμανία, η Δανία, η Σουηδία και η Νορβηγία, διεξάγουν προς το παρόν ελέγχους στα εσωτερικά σύνορά τους επικαλούμενες εξαιρετικές περιστάσεις εξαιτίας της άνευ προηγουμένου μεταναστευτικής κρίσης η οποία ξεκίνησε το 2015. Πρόσθετα, η Γαλλία έχει επιβάλλει εσωτερικούς συνοριακούς ελέγχους εξαιτίας της μόνιμης τρομοκρατικής απειλής.