Πόθεν έσχες: Απαντήσεις του ΝΣΚ σε ερωτήματα της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες
Με γνωμοδότησή του το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους απάντησε σε ερωτήματα της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες σχετικά με την υποβολή Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων.
Ειδικότερα, τα ερωτήματα αφορούσαν στο:
α) Εάν, η διάταξη της περίπτωσης λθ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003, που εξαιρεί, από την υποχρέωση Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης και Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων, τα φυσικά πρόσωπα αλλοδαπών επιχειρήσεων που συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις και φέρουν οποιαδήποτε από τις αναφερόμενες, στη διάταξη αυτή, ιδιότητες, αλλά δεν έχουν τη μόνιμη κατοικία τους στην Ελλάδα, μπορεί να εφαρμοσθεί αναλογικά σε όλες τις λοιπές περιπτώσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του παραπάνω νόμου, ως προς τα : 1) αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα που έχουν τη μόνιμη κατοικία τους στην Ελλάδα και 2) αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα των ελληνικών επιχειρήσεων, που συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις, αλλά δεν έχουν τη μόνιμη κατοικία τους στην Ελλάδα.
β) Από ποιες διατάξεις προσδιορίζονται εννοιολογικά οι όροι «εταίροι», «βασικοί μέτοχοι», «εκτελεστικά μέλη οργάνου διοίκησης» και «διευθυντικά στελέχη» στην παραπάνω διάταξη του ν. 3213/2003, σχετικός προσδιορισμός των οποίων δεν υπάρχει στο νόμο αυτό.
γ) Πως εφαρμόζεται η απαίτηση του νομοθέτη για υποβολή Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης και Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων από «διευθυντικά στελέχη» και «εκτελεστικά μέλη του οργάνου διοίκησης» εταιρείας, σύμφωνα με την αυτή ως άνω διάταξη της περίπτωσης λθ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003, όταν σε μία εταιρεία δεν ορίζονται τέτοια μέλη, καθώς και πώς εντοπίζονται «τα διευθυντικά στελέχη» μιας επιχείρησης, όταν η θέση αυτών προβλέπεται με διαφορετική ονομασία ή όταν δεν έχουν παραχωρηθεί σε αυτά δικαιώματα εκπροσώπησης και διαχείρισης της επιχείρησης.
δ) Ποια είναι η έννοια, στην αυτή ως άνω διάταξη, του όρου «ιδιοκτήτης» και εάν, κατά την αληθινή βούληση του νομοθέτη, νοούνται ως ιδιοκτήτες και είναι υπόχρεοι για υποβολή Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης και Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων, μέτοχοι που κατέχουν άνω του 50% των μετοχών εταιρείας ή που έχουν το δικαίωμα ορισμού μελών του Διοικητικού της Συμβουλίου (Δ.Σ.) καθώς και μέτοχοι που, ενεργώντας συντονισμένα, συγκεντρώνουν, από κοινού, το παραπάνω ποσοστό.
ε) Εάν υπόχρεος για υποβολή των παραπάνω δηλώσεων είναι νομικό πρόσωπο, η σχετική υποχρέωση εξαντλείται στον Πρόεδρο και τα μέλη του Διοικητικού του Συμβουλίου, κατά αναλογική εφαρμογή της διάταξης της περίπτωσης λε΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ιδίου ως άνω ν. 3213/2003.
στ) Εάν, με βάση το σκοπό θέσπισης του «πόθεν έσχες» με τον παραπάνω νόμο, εμπίπτει στο ρυθμιστικό του πεδίο και ο τυχών «πραγματικός δικαιούχος», αν και δεν αναφέρεται στο νόμο αυτόν. Επί των παραπάνω ερωτημάτων το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Α΄ Τμήμα) γνωμοδότησε, ως εξής:
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ (Τμήμα Α):
α) Δεν μπορεί να γίνει αναλογική εφαρμογή της διάταξης της περίπτωσης λθ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003, κατά το μέρος που αυτή εξαιρεί από την υποβολή Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΠΚ) και Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων (ΔΟΣ) τα φυσικά πρόσωπα αλλοδαπών επιχειρήσεων, που συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις και έχουν μόνιμη κατοικία εκτός Ελλάδας, στις λοιπές περιπτώσεις της παραγράφου αυτής, που αφορούν αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα με μόνιμη κατοικία εκτός Ελλάδας, καθώς και στα αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα των ελληνικών εργοληπτικών επιχειρήσεων, με μόνιμη κατοικία, επίσης, εκτός Ελλάδας (ομόφωνα).
β) Οι όροι «εταίροι», «βασικοί μέτοχοι» και «διευθυντικά στελέχη», που αναφέρονται στην αυτή ως άνω διάταξη της περίπτωσης λθ΄, ταυτίζονται εννοιολογικά με τους αντίστοιχους όρους της διάταξης του άρθρου 2 του ν. 3310/2005 (ομόφωνα). Ως «εκτελεστικά μέλη οργάνου διοίκησης» νοούνται τα μέλη οργάνου διοίκησης νομικών προσώπων, για τα οποία, πέρα από την άσκηση αποφασιστικών αρμοδιοτήτων, συντρέχει και το τυπικό στοιχείο της επιλογής (εκλογή) και ότι έχουν τηρηθεί οι προς τούτο απαιτούμενες διατυπώσεις, όπως αποδεικνύεται από τα προβλεπόμενα έγγραφα (κατά πλειοψηφία).
γ) Η έννοια του όρου «ιδιοκτήτης» αφορά ατομικές επιχειρήσεις (ομόφωνα).
δ) Η διάταξη της περίπτωσης λε΄ του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3213/2003, που αφορά σε Ανώνυμη Αθλητική Εταιρεία, δεν μπορεί να τύχει αναλογικής εφαρμογής και στις λοιπές περιπτώσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του παραπάνω νόμου (ομόφωνα).
ε) Στο ρυθμιστικό πεδίο των κανόνων του «πόθεν έσχες» δεν περιλαμβάνεται και ο τυχών «πραγματικός δικαιούχος», παρά μόνο κατά το μέρος και στην έκταση που αναφέρεται στο άρθρο 2 του ν. 3310/2005 στα «παρένθετα πρόσωπα» και στις «ελεγχόμενες επιχειρήσεις» (ομόφωνα).
Δείτε αναλυτικά τη γνωμοδότηση στο nsk.gr.