logo-print

Προσωπικά δεδομένα: Πρόστιμο 30.000 ευρώ για αυτοματοποιημένες τηλεφωνικές προωθητικές ενέργειες (ΑΠΔΠΧ απόφαση 56/2021)

Πέραν του ότι η εταιρεία δεν απέδειξε ότι λαμβάνει συγκαταθέσεις, η ίδια η διαδικασία που περιέγραψε ότι ακολουθεί δεν διασφαλίζει τη λήψη έγκυρων συγκαταθέσεων

14/01/2022

18/01/2022

Το δίκαιο της ψηφιακής οικονομίας

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΔΙΚΑΙΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΉΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΉΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΔΙΚΑΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΕΙΔΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΙΓΓΛΕΖΑΚΗΣ

Διαδίκτυο & τεχνητή νοημοσύνη στο ελληνικό δίκαιο

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΖΕΚΟΣ

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΔΙΚΑΙΟ

Στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα υποβλήθηκε πλήθος καταγγελιών, αναφορικά με αυτοματοποιημένες τηλεφωνικές προωθητικές ενέργειες από εταιρεία, καθώς και μία καταγγελία κατά της ίδιας εταιρείας που αφορούσε την αποστολή αζήτητου SMS προωθητικού χαρακτήρα, αλλά και τη γενικότερη πρακτική της αναφορικά με τις δραστηριότητες προωθητικού χαρακτήρα που πραγματοποιεί (απόφαση 56/2021).

Η Αρχή ζήτησε από την καταγγελλόμενη εταιρεία πληροφορίες επί των γενικότερων διαδικασιών που αυτή ακολουθεί για την πραγματοποίηση τηλεφωνικών προωθητικών ενεργειών, ήτοι με ποιον τρόπο γίνεται η επιλογή των καλούμενων αριθμών, αν όλες οι κλήσεις που πραγματοποιεί είναι αυτοματοποιημένες χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, καθώς επίσης και τις διαδικασίες που ακολουθεί για να εξετάζει αν οι συνδρομητές/κάτοχοι των καλούμενων αριθμών έχουν δηλώσει ότι δεν επιθυμούν να δέχονται κλήσεις για προωθητικούς σκοπούς.

Κατά την κρίση της Αρχής, η καταγγελλόμενη εταιρεία πραγματοποίησε, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, αυτοματοποιημένες τηλεφωνικές προωθητικές ενέργειες, χωρίς την προηγούμενη ειδική προς τούτο συγκατάθεση των υποκειμένων των δεδομένων, ο δε βασικός ισχυρισμός του υπευθύνου επεξεργασίας ότι οι αυτοματοποιημένες κλήσεις πραγματοποιούνται μόνο σε όσους έχουν δώσει ρητή προς τούτο προηγούμενη συγκατάθεση κρίθηκε αβάσιμος.

Και τούτο, διότι για καμία εκ των καταγγελιών ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν προσκόμισε αποδεικτικό στοιχείο το οποίο να καταδεικνύει ότι είχε λάβει την προηγούμενη συγκατάθεση του καλούμενου συνδρομητή, ως όφειλε.

Οι συγκαταθέσεις των υποκειμένων των δεδομένων πρέπει να τηρούνται για ένα εύλογο χρονικό διάστημα προς διερεύνηση τυχόν παραπόνων των υποκειμένων - πολλώ δε μάλλον στην παρούσα υπόθεση, κατά τη οποία ο υπεύθυνος επεξεργασίας γνώριζε για την ύπαρξη καταγγελιών. Ως εκ τούτου, η διαγραφή των στοιχείων των συμμετεχόντων την οποία ο υπεύθυνος επεξεργασίας ισχυρίζεται ότι πραγματοποιεί μετά τη λήξη της εκάστοτε προωθητικής ενέργειας, δεν μπορεί να δικαιολογήσει τη μη δυνατότητά του να αποδείξει ότι πράγματι οι προωθητικές ενέργειες πραγματοποιήθηκαν προς χρήστες για τους οποίους είχε λάβει ειδική προς τούτο συγκατάθεση

Περαιτέρω, η Αρχή έκρινε πως η διαδικασία, την οποία περιέγραψε ο υπεύθυνος επεξεργασίας αναφορικά με τον γενικότερο τρόπο λήψης συγκατάθεσης των υποκειμένων των δεδομένων, δεν διασφαλίζει ότι οι συγκαταθέσεις που λαμβάνονται είναι έγκυρες. Και τούτο, διότι δεν γίνεται κανένας έλεγχος ως προς το ότι το πρόσωπο που καταχωρεί τα στοιχεία του σε φόρμα συγκατάθεσης είναι πράγματι αυτό που ισχυρίζεται, τόσο κατά τη συμπλήρωση έντυπων φορμών όσο και κατά τη συμπλήρωση ηλεκτρονικών φορμών.

Επιπλέον, προέκυψε από τις καταγγελίες πως ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν ενημέρωνε προσηκόντως τα υποκείμενα των δεδομένων για την ταυτότητά του, αφού ουδείς εκ των καταγγελλόντων ήταν σε θέση να ονοματίσει την εταιρεία διότι δεν υπήρχε τέτοια πληροφόρηση.

Πέραν της έλλειψης των προϋποθέσεων νόμιμης επεξεργασίας ως προς την πραγματοποίηση προωθητικών ενεργειών, η καταγγελλόμενη εταιρεία κρίθηκε πως δεν διαθέτει διαδικασίες εξέτασης παραπόνων, αφού δεν προέβη σε κατ’ ουσίαν εξέταση των καταγγελιών.

Η Αρχή επεσήμανε πως η πραγματοποίηση αυτοματοποιημένων τηλεφωνικών προωθητικών ενεργειών χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση δεν είναι επιτρεπτή, ακόμα και αν ο καλούμενος αριθμός δεν είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο «opt-out» του παρόχου του. Εξάλλου, ακόμα και αν ήταν επιτρεπτή η πραγματοποίηση τέτοιων κλήσεων σε αριθμούς οι οποίοι δεν ήταν καταχωρημένοι στο μητρώο «opt-out», ο υπεύθυνος επεξεργασίας θα έπρεπε να λαμβάνει σε μηνιαία βάση τα μητρώα από όλους τους παρόχους – κάτι το οποίο δεν προέκυψε εν προκειμένω ότι έπραττε.

Κατόπιν των ανωτέρω, η Αρχή έκρινε πως η καταγγελλόμενη εταιρεία παραβίασε τις διατάξεις του άρθρου 13 και του άρθρου 14 του ΓΚΠΔ, καθώς και του άρθρου 11 του Ν. 3471/2006.

Επέβαλε σε αυτή πρόστιμο ύψους 30.000 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη ότι ως υπεύθυνος επεξεργασίας αποσκοπούσε σε οικονομικό όφελος από την εν λόγω επεξεργασία, αφού υπήρχε χρέωση για τους χρήστες εάν έκαναν την κατάλληλη επιλογή πλήκτρου για να προχωρήσουν περαιτέρω, δεν διέθετε διαδικασία εξέτασης / ικανοποίησης των παραπόνων των υποκειμένων των δεδομένων, δεν ανταποκρινόταν έγκαιρα στα έγγραφα της Αρχής, συνεχίζοντας την επεξεργασία χωρίς να λαμβάνει υπόψη του τις παρατηρήσεις της Αρχής, και δεν γνώριζε το συναφές νομικό πλαίσιο, καθώς και ότι υποβλήθηκαν 10 καταγγελίες στην Αρχή κατά του υπευθύνου επεξεργασίας.

Απόσπασμα απόφασης

Το ζήτημα των τηλεφωνικών κλήσεων, για σκοπούς απευθείας προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, ρυθμίζεται στο άρθρο 11 του ν. 3471/2006, όπου ορίζονται τα σχετικά με τις μη ζητηθείσες επικοινωνίες (βλ. παρ. 1 και 2). Σημειώνεται ότι, για το εν λόγω ζήτημα, είχε αρχικά επιλεγεί ο κανόνας της προηγούμενης συγκατάθεσης (βλ. προϊσχύσασα μορφή άρθρου 11 ν. 3471/2006). Όμως, με τις διατάξεις του άρθρου 16 παρ. 1 και 2 του ν. 3917/2011 τροποποιήθηκαν οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 11 του ν. 3471/2006, ώστε με το άρθρο 11 παρ. 1 του ν. 3471/2006 ορίζεται πλέον ότι: «Η χρησιμοποίηση αυτόματων συστημάτων κλήσης, ιδίως με χρήση συσκευών τηλεομοιοτυπίας (φαξ) ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και γενικότερα η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με οποιοδήποτε μέσο ηλεκτρονικής επικοινωνίας, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, επιτρέπεται μόνο αν ο συνδρομητής συγκατατεθεί εκ των προτέρων ρητώς», ενώ με την παράγραφο 2 του ιδίου άρθρου ορίζεται ότι: «Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με ανθρώπινη παρέμβαση (κλήσεων) για τους ανωτέρω σκοπούς, εφόσον ο συνδρομητής έχει δηλώσει προς τον φορέα παροχής της διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας, ότι δεν επιθυμεί γενικώς να δέχεται τέτοιες κλήσεις. Ο φορέας υποχρεούται να καταχωρίζει δωρεάν τις δηλώσεις αυτές σε ειδικό κατάλογο συνδρομητών, ο οποίος είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου». Κατά συνέπεια, μετά την 01-09-2011 οπότε και τέθηκε σε ισχύ η τροποποιηθείσα - προς το ευνοϊκότερο για τους υπευθύνους επεξεργασίας - διάταξη, οι τηλεφωνικές κλήσεις με ανθρώπινη παρέμβαση, ενόψει των ανωτέρω σκοπών, επιτρέπονται, εκτός αν ο καλούμενος έχει δηλώσει ότι δεν τις επιθυμεί (σύστημα «opt-out»). Οι διαφημιζόμενοι, εφόσον πραγματοποιούν τηλεφωνικές προωθητικές ενέργειες με ανθρώπινη παρέμβαση, οφείλουν να λαμβάνουν από όλους τους παρόχους επικαιροποιημένα αντίγραφα των Μητρώων του άρθρου 11 του ν. 3471/2006 και να εξασφαλίζουν ότι έχουν διαθέσιμες τις δηλώσεις των συνδρομητών που έχουν πραγματοποιηθεί έως τριάντα ημέρες πριν από την πραγματοποίηση της τηλεφωνικής κλήσης (βλ. και τις υπ’ αριθμ. 62-67/2016 Αποφάσεις της Αρχής). Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 13 του ανωτέρω ν. 3471/2006, ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων του νόμου αυτού ανήκει στην Αρχή.

Σε κάθε περίπτωση, για τις κλήσεις χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση (αυτοματοποιημένες κλήσεις) απαιτείται, όπως ρητά επιτάσσει το άρθρο 11 παρ. 1 του ν. 3471/2006, η προηγούμενη συγκατάθεση των συνδρομητών – ακόμα και αν οι αριθμοί αυτοί δεν έχουν καταχωρηθεί στο μητρώο «opt-out» του παρόχου τους. Πρέπει δε να επισημανθεί ότι η διάταξη για τις αυτοματοποιημένες κλήσεις, κατ’ εφαρμογή της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ, είναι σε ισχύ από την έναρξη εφαρμογής του ν. 3471/2006 αλλά και του προγενέστερου ν. 2774/1999, δεν επηρεάστηκε δηλαδή από τη μετέπειτα τροποποίηση του νόμου ν. 3471/2006. Άλλωστε, οι αυτοματοποιημένες κλήσεις αποτελούν ένα αρκετά επεμβατικό μέσο προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς εκ της φύσης τους, ο αποδέκτης της επικοινωνίας δεν έχει ευχερώς τη δυνατότητα να ενημερωθεί και να ασκήσει τα δικαιώματά του, όπως στην περίπτωση που η επικοινωνία πραγματοποιείται με ανθρώπινη παρέμβαση.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο dpa.gr

Η κληρονομική διαδοχή στο κτηματολογικό δίκαιο, 2024
Κληρονομικό Δίκαιο Στ έκδοση

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

send