Ανυπόσταστος ο πολιτικός γάμος μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου (ΑΠ 1428/2017)

Mε την υπ' αριθμ. 1428/2017 απόφαση του Αρείου Πάγου κρίθηκε ανυπόστατος ο πολιτικός γάμος μεταξύ προσώπων του ιδίου φύλου (ομοφύλων), επικυρώνοντας τη σχετική απόφαση του Εφετείου Δωδεκάνήσου.

Όπως αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην απόφαση, «υπό το κρατούν νομικό καθεστώς στην Ελλάδα δεν νοείται πολιτικός γάμος μεταξύ ομοφύλων, είναι δε έτερο το ζήτημα, αν υφίσταται ανάγκη σχετικής νομοθετικής ρυθμίσεως, όπως ήδη έχουν πράξει αρκετές ευρωπαϊκές χώρες».

Ως προς τη συνταγματική πτυχή του ζητήματος, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η σεξουαλική ελευθερία (στα πλαίσια της προσωπικής ελευθερίας - άρθρο 5 παρ. 1 Συντάγματος) δεν εκτείνεται και σε δικαίωμα του προσώπου να τυποποιεί νομικά τη σχέση του με άλλο πρόσωπο, κυρίως γιατί εκεί όπου ο συντακτικός νομοθέτης θέλησε να καθιερώσει μια παρόμοια υποχρέωση του κοινού νομοθέτη το έπραξε ρητά (γάμος) (άρθρο 21 παρ. 1 του Συντάγματος)».

Σύμφωνα με τον Άρειο Πάγο, το Εφετείο Δωδεκανήσου ερμήνευσε και εφάρμοσε ορθά το νόμο, και ειδικότερα τις διατάξεις των άρθρων 1367 και 1372 εδ. γ’ ΑΚ, καθώς και αυτές των άρθρων 8 και 12 της ΕΣΔΑ και 23 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ΔΣΑΠΔ).

Διαβάστε επίσης: Κατατέθηκε το σχέδιο νόμου για τα συναινετικά διαζύγια - Αναλυτικά οι νέες διατάξεις

«Ειδικότερα, υπό το καθεστώς του Αστικού Κώδικα θεωρείται αυτονόητη η διαφορά του φύλου των μελλονύμφων.

Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι ο Αστικός Κώδικας αντιλαμβάνεται το γάμο μόνο μεταξύ ετεροφύλων, η δε αναφορά των διατάξεων του ΑΚ πλέον σε "συζύγους" και "μελλονύμφους", ουδόλως οδηγεί στο συμπέρασμα ότι έγινε για να καταδείξει ότι εφεξής "αναγνωρίζει" πολιτικό γάμο και μεταξύ ομοφύλων, αλλά η φρασεολογία αυτή υιοθετήθηκε για λόγους νομοτεχνικούς.

Η άποψη αυτή ενισχύεται και από τη ρητή αναφορά στο σχετικά πρόσφατο νομοθέτημα του ν. 3719/2008, με τον οποίο θεσπίσθηκε το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, όπου στο άρθρο 1 αυτού γίνεται χρήση ρητά της έννοιας των "ετερόφυλων".

Εξάλλου, και από το άρθρο 12 της ΕΣΔΑ ουδόλως συνάγεται καταλυτικό επιχείρημα υπέρ της αναγνωρίσεως πολιτικού γάμου μεταξύ ομοφύλων, αφού και εκεί διακρίνονται τα δύο φύλα, ομοίως δε και στο άρθρο 23 παρ. 2 του ΔΣΑΠΔ.

Και είναι μεν αληθές ότι η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) στο Στρασβούργο, κρίνει και τάσσεται υπέρ της διευρύνσεως της έννοιας της οικογένειας και μεταξύ ομοφύλων, πλην όμως δεν έχει αποφανθεί για τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματωθεί αυτή η διεύρυνση, π.χ. με ποιο νομικό μόρφωμα, όπως λ.χ. με το σύμφωνο συμβίωσης ή με άλλο τρόπο.

Επομένως, υπό το κρατούν νομικό καθεστώς στην Ελλάδα δεν νοείται πολιτικός γάμος μεταξύ ομοφύλων, είναι δε έτερο το ζήτημα, αν υφίσταται ανάγκη σχετικής νομοθετικής ρυθμίσεως, όπως ήδη έχουν πράξει αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, γεγονός για το οποίο αναπτύσσεται κατά τα τελευταία έτη και στη χώρα μας ευρεία επιστημονική και κοινωνική συζήτηση για το θέμα αυτό».

Όπως αναφέρεται σε ενημερωτικές ιστοσελίδες, ο δικηγόρος των ενδιαφερομένων, Βασίλης Χειρδάρης, δήλωσε ότι το ζευγάρι θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο «διεκδικώντας το δικαίωμα του για κοινή ζωή και έγγαμη σχέση».

Δείτε αναλυτικά την απόφαση 1428/2017 του Αρείου Πάγου εδώ.