Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια: Ο M. Draghi να αναστείλει τη συμμετοχή του ως μέλος της «Group of 30»

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Κατόπιν σχετικής έρευνας η οποία διεξήχθη μετά από καταγγελία και διήρκεσε ένα χρόνο, η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, Emily O'Reilly, προτείνει ότι ο Πρόεδρος της ΕΚΤ Mario Draghi θα πρέπει να αναστείλει τη συμμετοχή του υπό την ιδιότητά του ως τακτικό μέλος στην Group of 30 («Ομάδα των 30», ή αλλιώς G30) για το εναπομείναν χρονικό διάστημα της θητείας του, προκειμένου να προστατευθούν η Τράπεζα και ο Πρόεδρός της από υπόνοιες και αμφιβολίες όσον αφορά την πραγματική ανεξαρτησία τους. Η Διαμεσολαβήτρια υποστηρίζει επίσης ότι οι μελλοντικοί Πρόεδροι της ΕΚΤ δεν θα πρέπει να γίνονται μέλη της G30.

Η G30 είναι μία κλειστή ιδιωτική ομάδα που εδρεύει στην Ουάσινγκτον και της οποίας μέλη αποτελούν ένας αριθμός διοικητών κεντρικών τραπεζών, ιδιωτικών τραπεζιτών και πανεπιστημιακών. Η ιδιότητα του μέλους αποκτάται αποκλειστικά κατόπιν πρόσκλησης. Στα μέλη της συγκαταλέγονται αντιπρόσωποι εποπτευόμενων, άμεσα ή έμμεσα, από την ΕΚΤ τραπεζών.

«Η ΕΚΤ λαμβάνει αποφάσεις που επηρεάζουν με άμεσο τρόπο τις ζωές εκατομμυρίων πολιτών» είπε η Διαμεσολαβήτρια. «Στον απόηχο της οικονομικής κρίσης και δεδομένων των ενισχυμένων εξουσιών για εποπτεία των τραπεζών των κρατών μελών που δόθηκαν στην ΕΚΤ τα τελευταία χρόνια στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος, είναι ζωτικής σημασίας να καθίσταται εμφανής στους πολίτες η διάκριση ανάμεσα στην ΕΚΤ ως εποπτική αρχή και τον χρηματοπιστωτικό τομέα, ο οποίος επηρεάζεται από τις αποφάσεις της».  

Η Διαμεσολαβήτρια αποφαίνεται ότι η ΕΚΤ μπορεί να συνεχίσει να συμμετέχει σε ορισμένες δημόσιες δραστηριότητες της G30, αλλά προκειμένου να διαφυλαχθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στην Τράπεζα, υπογραμμίζει πως αυτό θα πρέπει να επιτυγχάνεται με συγκεκριμένο τρόπο. Αυτός ο τρόπος περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την δημοσίευση των προγραμμάτων καθώς και συνοπτικών εκθέσεων των συζητήσεων κατά τις συνεδριάσεις της ομάδας.

«Η ΕΚΤ βεβαίως και μπορεί να έχει επαφές με την G30, όπως και με κάθε άλλο μέτοχο, με σκοπό τη βελτίωση της διαδικασίας διαμόρφωσης πολιτικών, μέσω της ευρύτερης ενημέρωσης και πληροφόρησής της. Εντούτοις, αυτές οι επαφές θα πρέπει να διέπονται σε όσο μεγαλύτερο βαθμό γίνεται από διαφάνεια και να μη βασίζονται στη συμμετοχή υπό την ιδιότητα μέλους, η οποία με αυτή την υπολανθάνουσα πιο στενή σχέση, υπονομεύει τα πολύ θετικά βήματα προς τη διαφάνεια που έκανε η ΕΚΤ τα τελευταία χρόνια».

«Επιπλέον, η Τράπεζα δεν κατάφερε να αποδείξει πώς το δημόσιο συμφέρον, όπως αυτό εκφράζεται σε επίπεδο συμμετοχής των μετόχων, θα μπορούσε να ζημιωθεί από τη μη συμμετοχή του Προέδρου της ΕΚΤ ως μέλος της G30, σε αντίθεση με την απλή συμμετοχή του ως παρατηρητή σε ορισμένες από τις συνεδριάσεις της, όπως για παράδειγμα η Janet Yellen της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ. Οι προτάσεις μου θα φέρουν τη σχέση μεταξύ της ΕΚΤ και της G30 σε συμφωνία με ορισμένους από τους κανόνες και κώδικες διοικήσεως της ίδιας της Τράπεζας,» υποστηρίζει η κα. O'Reilly.

Γενικότερα, η Διαμεσολαβήτρια προτείνει την περαιτέρω αυστηροποίηση του πλαισίου των κανόνων δεοντολογίας της Τράπεζας ούτως ώστε τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής  να συνοδεύονται από έναν υπάλληλο της ΕΚΤ σε όλες τις συνεδριάσεις. Πρόσθετα, η ΕΚΤ θα πρέπει να υιοθετήσει σαφείς κανόνες δεοντολογίας όσον αφορά το Εποπτικό Συμβούλιο, το οποίο έχει αναλάβει τις εποπτικές εξουσίες της ΕΚΤ.

Ιστορικό

Η Group of 30 (ή αλλιώς «Ομάδα των 30») είναι ένας μικρός ιδιωτικός οργανισμός στον οποίο η ιδιότητα του μέλους αποκτάται αποκλειστικά κατόπιν πρόσκλησης. Μεταξύ των μελών του συγκαταλέγονται αντιπρόσωποι τραπεζών που εποπτεύονται άμεσα ή έμμεσα από την ΕΚΤ (βλ. παράγραφο 26 της Πρότασης της Διαμεσολαβήτριας). Η G30 διοργανώνει δύο συνεδριάσεις ολομέλειας, αποκλειστικά, των μελών κάθε χρόνο.  

Αυτή η υπόθεση είναι η δεύτερη φορά που ο θεσμός του Διαμεσολαβητή καλείται να αποκριθεί σε καταγγελία που αφορά την εμπλοκή της Τράπεζας στην G30. Ο τότε Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, Νικηφόρος Διαμαντούρος, κατέληξε ότι η ανάμειξη της ΕΚΤ στην G30 ήταν – σε ευρύτερο πλαίσιο – συμβατή με την ανεξαρτησία, φήμη και ακεραιότητα της ΕΚΤ. Η νυν Διαμεσολαβήτρια αποφάσισε να εκκινήσει την παρούσα έρευνα δεδομένων των νέων ευρύτερων εποπτικών εξουσιών της Τράπεζας και την αυξημένη ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τη σημασία υψηλών προδιαγραφών δεοντολογίας και λογοδοσίας στους δημόσιους θεσμούς.

Το πλήρες κείμενο της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα ombudsman.europa.eu.

Γίνεται υπόμνηση ότι η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια ερευνά καταγγελίες αναφορικά με φαινόμενα κακοδιοίκησης στους θεσμούς, τις αρχές και τα όργανα της ΕΕ. Κάθε πολίτης ή κάτοικος της Ένωσης, καθώς και κάθε επιχείρηση ή οργάνωση στην ΕΕ, μπορεί να υποβάλλει καταγγελία ενώπιον της Διαμεσολαβήτριας. Μεταξύ των εξουσιών της Διαμεσολαβήτριας συγκαταλέγεται το δικαίωμα να ελέγχει ενωσιακά έγγραφα, να καλεί αξιωματούχους για να καταθέσουν ως μάρτυρες, καθώς και να εκκινεί στρατηγικές έρευνες με δική της πρωτοβουλία.