Νέοι κανόνες για την εξισορρόπηση επαγγελματικής - προσωπικής ζωής (vid)
Νέα μέτρα, όπως άδεια πατρότητας μετ’ αποδοχών, εργασία εξ αποστάσεως ή κατ’ οίκον, σε αναλογία με τις κοινωνικές αλλαγές των τελευταίων ετών
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος
Τα μέλη της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) ενέκριναν την Τετάρτη, 11-07-2018, μέτρα υπέρ της άδειας πατρότητας και της μη μεταβιβάσιμης γονικής άδειας, καθώς και υπέρ της ενίσχυσης των ευκαιριών απασχόλησης των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Πιο συγκεκριμένα, οι διατάξεις των υπό επεξεργασία νέων κανόνων προβλέπουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
- 10 εργάσιμες ημέρες άδειας πατρότητας μετ’ αποδοχών λόγω κυήσεως, λοχείας και υιοθεσίας
- Στην περίπτωση άδειας πατρότητας ή άδειας επιμελείας, η αποζημίωση ή το επίδομα θα πρέπει να αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 78% των μεικτών αποδοχών του εργαζομένου
- Προσαρμόσιμα εργατικά σχήματα, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας εξ αποστάσεως ή κατ’ οίκον
Οι εν λόγω κανόνες θέτουν ένα ελάχιστο επίπεδο απαιτήσεων στα κράτη μέλη, σε μία προσπάθεια να ενισχυθεί, αφενός, η παρουσία των γυναικών στην εργασία και, αφετέρου, ο ρόλος του πατέρα ή γενικά οποιουδήποτε άλλου ισοδύναμου δεύτερου γονέα στην οικογένεια. Το γεγονός αυτό θα ωφελήσει τα παιδιά και την οικογενειακή ζωή, ενώ παράλληλα θα αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις κοινωνικές αλλαγές που έχουν συντελεστεί και θα προωθεί την ισότητα των φύλων.
Άδεια πατρότητας, γονική άδεια και άδεια επιμέλειας
Οι ευρωβουλευτές στήριξαν την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία εισάγεται το δικαίωμα σε άδεια πατρότητας τουλάχιστον 10 εργάσιμων ημερών για λόγους κυήσεως και λοχείας. Εντούτοις, διεύρυναν το πεδίο εφαρμογής της έννοιας του «πατέρα» ώστε να περιλαμβάνει και οποιονδήποτε άλλο ισοδύναμο δεύτερο γονέα, στα πλαίσια του εσωτερικού δικαίου κάθε κράτους μέλους, καθώς και τον γονέα στην περίπτωση υιοθεσίας τέκνου.
Πρόσθεσαν δε και διατάξεις για μη-μεταβιβάσιμη γονική άδεια 4 μηνών με δυνατότητα λήψης της προτού το παιδί συμπληρώσει τα 10 έτη. Η εν λόγω άδεια θα αποτελεί ατομικό δικαίωμα και θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια πιο ισορροπημένη κατανομή αρμοδιοτήτων.
Τέλος, υιοθετήθηκε άδεια επιμελείας μετ’ αποδοχών σε περίπτωση παροχής προσωπικής φροντίδας σε άτομο που βρίσκεται σε σοβαρή ιατρική κατάσταση ή ανικανότητα που σχετίζεται με την ηλικία.
Δικαίωμα σε αμοιβή
Οι ευρωβουλευτές διευκρίνισαν ότι οι συντελεστές των αποδοχών των εν λόγω αδειών μεταξύ των γονέων είναι κυμαινόμενοι, καθώς εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες. Προκειμένου να ενθαρρυνθεί το υψηλότερα αμειβόμενο μέλος της οικογένειας (το οποίο συνήθως είναι ο άνδρας) να λάβει την άδεια, τα μέλη του ΕΚ πρότειναν το επίπεδο της αποζημίωσης ή του επιδόματος να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 78% του μεικτών αποδοχών του εργαζομένου στην περίπτωση γονικής άδειας και άδειας επιμέλειας, και στο 80% στην περίπτωση άδειας πατρότητας.
Προσαρμόσιμη εργασία
Τα μέλη του ΕΚ πρότειναν την εισαγωγή μίας εύλογης μεταβατικής περιόδου, προκειμένου οι κανόνες να μεταφερθούν ομαλά στα εσωτερικά δίκαια των κρατών μελών και να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις ή εταιρείες θα μπορέσουν να επωφεληθούν πλήρως αυτών των δικαιωμάτων. Η περίοδος αυτή θα περιλαμβάνει και προειδοποίηση η οποία θα εξειδικεύει την σκοπούμενη έναρξη και λήξη της διάρκειας γονικής άδειας, λαμβάνοντας υπόψη παράλληλα τους περιορισμούς που υφίστανται στις μικρές εταιρείες οι εργασιακοί διακανονισμοί και ο εσωτερικός σχεδιασμός λήψης αδειών.
Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές πρότειναν οι εργαζόμενοι οι οποίοι έχουν παιδιά έως 10 ετών, να μπορούν να προσαρμόζουν τα εργασιακά τους σχήματα μέσω διαφόρων μορφών, συμπεριλαμβανομένων, όπου αυτό είναι εφικτό, της απασχόλησης εξ αποστάσεως ή κατ’ οίκον ή ευέλικτων προγραμμάτων. Υπογραμμίζουν ότι ο εργοδότης θα πρέπει να αιτιολογεί γραπτώς οποιαδήποτε καθυστέρηση στην παροχή γονικής άδειας, και στην περίπτωση δικαιολογημένης καθυστέρησης, εάν είναι δυνατόν, να προσφέρει ευέλικτες μορφές γονικής άδειας.
Δήλωση
Ο εισηγητής David Casa (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Μάλτα), δήλωσε: «Κατορθώσαμε να συντάξουμε μία φιλόδοξη αλλά ισορροπημένη έκθεση. Ακόμα, ενισχύσαμε την πρόταση της Επιτροπής και παράλληλα εισαγάγαμε εγγυήσεις για τους εργοδότες, ιδίως για τις πολύ μικρές, τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις. Η οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματική και προσωπικής ζωής θα συνδράμει στη σημαντική αύξηση των δικαιωμάτων γονέων και προσώπων που παρέχουν φροντίδα σε ολόκληρη την ΕΕ και θα συμβάλλει περισσότερο στον ίσο καταμερισμό των υποχρεώσεων επιμελείας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στην Επιτροπή μας δίνει ισχυρή εντολή στις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο τον Σεπτέμβριο.»
Επόμενα βήματα
Το κείμενο των υπό επεξεργασία κανόνων υιοθετήθηκε με 34 ψήφους υπέρ, 14 κατά και 4 αποχές. Οι τριμερείς διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο, το οποίο ήδη έχει σχηματίσει την κοινή θέση του, είναι προγραμματισμένες να αρχίσουν τον Σεπτέμβριο.
