Τον εκσυγχρονισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου προτείνει η Κομισιόν

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μία πρώτη δέσμη ιδεών για τον εκσυγχρονισμό του ΠΟΕ και τη θέσπιση διεθνών εμπορικών κανόνων κατάλληλων για τις προκλήσεις της παγκόσμιας οικονομίας.

Ειδικότερα, την Τρίτη, 18-09-2018, δημοσιεύθηκε έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο οποίο περιγράφεται η προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και το οποίο θα παρουσιαστεί στους εταίρους της ΕΕ στη Γενεύη στις 20-09-2018, στη διάρκεια συνεδρίασης η οποία έχει συγκληθεί από τον Καναδά για το θέμα αυτό.

Η ΕΕ παραμένει ένθερμος υποστηρικτής του πολυμερούς εμπορικού συστήματος. Για τον λόγο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 28ης και 29ης Ιουνίου 2018 έδωσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντολή να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό του ΠΟΕ για την προσαρμογή του σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο, και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς του.

Το έγγραφο βασικών εννοιών της ΕΕ που δημοσιεύθηκε, και για το οποίο έγιναν ήδη διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη της ΕΕ, ορίζει την κατεύθυνση αυτής της προσπάθειας εκσυγχρονισμού. Με την επιφύλαξη της τελικής θέσης της ΕΕ σχετικά με τα θέματα αυτά, οι ιδέες αυτές αφορούν τρεις βασικούς τομείς:

• επικαιροποίηση του εγχειριδίου κανόνων σχετικά με το διεθνές εμπόριο, ώστε να αντικατοπτρίζεται η σύγχρονη παγκόσμια οικονομία
• ενίσχυση του εποπτικού ρόλου του ΠΟΕ
• αντιμετώπιση του επικείμενου αδιεξόδου όσον αφορά το σύστημα επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ.

Η ΕΕ ξεκίνησε ήδη τη συνεργασία με άλλους εταίρους του ΠΟΕ: με τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, στο πλαίσιο των τριμερών συζητήσεων· με την Κίνα, στο πλαίσιο της ειδικής ομάδας εργασίας που συγκροτήθηκε στη διάρκεια της τελευταίας συνόδου κορυφής ΕΕ-Κίνας· με άλλους εταίρους, πιο πρόσφατα στη διάσκεψη των υπουργών Εμπορίου της G20. Η ΕΕ θα εξακολουθήσει να συζητά αυτές τις πρώτες ιδέες με διάφορους εταίρους του ΠΟΕ κατά τις προσεχείς εβδομάδες, με σκοπό την προετοιμασία συγκεκριμένων προτάσεων που θα υποβληθούν στον ΠΟΕ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα ενημερώνονται πλήρως για τις εν λόγω συζητήσεις.

Δήλωση

Κατά την παρουσίαση του εγγράφου βασικών εννοιών της Επιτροπής, η κ. Σεσίλια Μάλμστρομ, Επίτροπος Εμπορίου, δήλωσε: «Τις τελευταίες δεκαετίες, το πολυμερές εμπορικό σύστημα παρείχε ένα σταθερό, προβλέψιμο και αποτελεσματικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, βοηθώντας πολλές οικονομίες να αναπτυχθούν με ταχύ ρυθμό. Επίσης, σήμερα, ο ΠΟΕ είναι απαραίτητος για τη διασφάλιση ανοικτού, δίκαιου και βασιζόμενου σε κανόνες εμπορίου. Ωστόσο, παρά την επιτυχία του, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου δεν έχει καταφέρει να προσαρμοστεί επαρκώς στην ταχέως μεταβαλλόμενη παγκόσμια οικονομία. Ο κόσμος έχει αλλάξει· ο ΠΟΕ, όμως, όχι. Είναι πλέον καιρός να δράσουμε, για να μπορέσει το σύστημα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της σύγχρονης παγκόσμιας οικονομίας και να λειτουργήσει ξανά προς όφελος όλων. Και η ΕΕ πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε αυτό.»

Ιστορικό

Η ύπαρξη συμφωνημένων κανόνων για το διασυνοριακό εμπόριο, οι οποίοι εποπτεύονταν από τον ΠΟΕ και επιβάλλονταν μέσω ενός αμερόληπτου συστήματος επίλυσης διαφορών, βοήθησε επί δεκαετίες στην εκτόνωση εμπορικών εντάσεων και στην αποτροπή εμπορικών πολέμων. Ωστόσο, η ανάπτυξη νέων κανόνων για το εμπόριο δεν συμβάδισε με τις οικονομικές, πολιτικές και τεχνολογικές αλλαγές. Ειδικότερα, επιδοτήσεις που στρεβλώνουν την αγορά, και οι οποίες συχνά διοχετεύονται μέσω κρατικών επιχειρήσεων, δεν αντικατοπτρίζονται επαρκώς στο πλαίσιο των ισχυόντων διεθνών εμπορικών κανόνων, με αποτέλεσμα να υπονομεύονται οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τους οικονομικούς φορείς.

Ο ΠΟΕ επιβαρύνεται πλέον όλο και περισσότερο από την έλλειψη ευελιξίας στις διαδικασίες και τα αντικρουόμενα συμφέροντα μεταξύ χωρών. Το σκέλος του ΠΟΕ το οποίο επιλύει τις εμπορικές διαφορές είναι στα πρόθυρα παράλυσης λόγω του αποκλεισμού υποψηφιοτήτων νέων μελών του δευτεροβάθμιου δικαιοδοτικού οργάνου του ΠΟΕ. Επιπλέον, ο ρόλος του ΠΟΕ ως εποπτικού οργανισμού απειλείται εξαιτίας της έλλειψης διαφάνειας σε πολλές χώρες.

Οι προτάσεις που δημοσιεύτηκαν στοχεύουν στο να αντιμετωπιστεί η κατάσταση αυτή και να γίνει το σύστημα αποδοτικό προς όφελος όλων των χωρών μελών του. 

Το πλήρες κείμενο του εγγράφου βασικών εννοιών της ΕΕ σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ΠΟΕ είναι διαθέσιμο στην αγγλική γλώσσα στην ιστοσελίδα της Επιτροπής

Επιπλέον, στην ίδια ιστοσελίδα είναι διαθέσιμες και πληροφορίες όσον αφορά τη σχέση ΕΕ-ΠΟΕ