logo-print

«Κίτρινη κάρτα» στην επικοινωνιακή τακτική της Κομισιόν στo πλαίσιo των δημοσίων διαβουλεύσεων από το Ευρ. Ελεγκτικό Συνέδριο

«Η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών στις δημόσιες διαβουλεύσεις είναι αποφασιστικής σημασίας για τη διασφάλιση της δημοκρατικής νομιμότητας της ΕΕ»

H ένωση δικαίου

ΙΩΑΝΝΗ ΣΑΡΜΑΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Διεθνής εμπορική διαιτησία - Τόμος Ι -Β έκδοση

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των δημόσιων διαβουλεύσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρέπει να βελτιωθεί η επικοινωνιακή προσέγγιση των πολιτών, σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ). 

Συγκεκριμένα, η ειδική έκθεση αριθ. 14/2019 με τίτλο «“Πείτε την άποψή σας!”: Οι δημόσιες διαβουλεύσεις της Επιτροπής κινητοποιούν τη συμμετοχή των πολιτών, υπολείπονται όμως δραστηριοτήτων επικοινωνιακής προσέγγισης», καταλήγει ότι το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις δημόσιες διαβουλεύσεις κατά την κατάρτιση και αξιολόγηση της νομοθεσίας και των πολιτικών της ΕΕ είναι υψηλού επιπέδου. Οι επιδόσεις των επιλεγμένων πρόσφατων δημόσιων διαβουλεύσεων που διοργάνωσε η Επιτροπή ήταν, στο σύνολό τους, ικανοποιητικές, δηλώνουν οι ελεγκτές. Εντούτοις, συνιστούν στην Επιτροπή να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τους πολίτες, ούτως ώστε να ώστε να προωθήσει την ακόμη ευρύτερη συμμετοχή. Επιπροσθέτως, κατά την άποψή τους, η Επιτροπή πρέπει να παρακολουθεί και να αξιολογεί καλύτερα τις απαντήσεις των πολιτών ώστε να αποφεύγεται τυχόν παραποίηση των αποτελεσμάτων. 

Η Επιτροπή συμβουλεύεται τους πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη σε όλους τους τομείς δράσης της ΕΕ και σε όλα τα στάδια του κύκλου πολιτικής. Οι πολίτες μπορούν επίσης να διατυπώνουν τις απόψεις τους σε οποιοδήποτε στάδιο, από τη χάραξη έως και την αξιολόγηση των πολιτικών της ΕΕ, μέσω της διαδικτυακής πύλης «Πείτε την άποψή σας». Η Επιτροπή διοργανώνει περισσότερες από 100 δημόσιες διαβουλεύσεις ετησίως.

Οι ελεγκτές αξιολόγησαν κατά πόσον οι δημόσιες διαβουλεύσεις της Επιτροπής προσέγγισαν αποτελεσματικά τους πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς και κατά πόσον αξιοποιήθηκαν τα σχόλια που υπεβλήθησαν. Εξέτασαν δείγμα πρόσφατων ηλεκτρονικών διαβουλεύσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούσαν τις εποχιακές αλλαγές της ώρας, τα μέτρα για τη μετανάστευση και τη γεωργική πολιτική. Οι ελεγκτές πραγματοποίησαν επίσης έρευνα αντίληψης προκειμένου να διαπιστώσουν τον βαθμό ικανοποίησης των συμμετεχόντων σε δημόσιες διαβουλεύσεις.

Οι ελεγκτές αναγνωρίζουν το υψηλό επίπεδο του πλαισίου της Επιτροπής και τη συνολική ικανοποίηση των συμμετεχόντων από τη δημόσια διαδικασία διαβούλευσης, αλλά εντόπισαν αδυναμίες στις δραστηριότητες επικοινωνιακής προσέγγισης και ανατροφοδότησης της Επιτροπής.

Το 2018, σε κάθε διαβούλευση, έλαβαν μέρος κατά μέσο όρο 2.000 πολίτες, με εξαίρεση τη διαβούλευση για την «αλλαγή της ώρας», σχετικά με την οποία ελήφθη ο πρωτοφανής αριθμός των 4,6 εκατομμυρίων απαντήσεων –αν και η συντριπτική πλειονότητά τους προερχόταν από ένα μόνο κράτος μέλος (Γερμανία). Εντούτοις, οι ελεγκτές εντόπισαν επίσης στο δείγμα τους μία δημόσια διαβούλευση στην οποία συμμετείχαν μόλις τρία άτομα. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει, σύμφωνα με τους ελεγκτές, ότι η Επιτροπή πρέπει να βελτιώσει τις δραστηριότητες επικοινωνιακής προσέγγισής της. Της συνιστούν να κινητοποιεί περισσότερο τα γραφεία της στα κράτη μέλη, καθώς και τις σχετικές αρχές, με σκοπό τη μεγαλύτερη διάδοση των πληροφοριών για τις διαβουλεύσεις, και να προσαρμόσει τους διαύλους επικοινωνίας που διαθέτει ώστε να διευρύνει το φάσμα των δυνητικών συμμετεχόντων και να καλύψει πιθανά κενά στην πληροφόρηση. Κατά τη γνώμη των ελεγκτών, στις διαβουλεύσεις με τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής δεν είχαν χρησιμοποιηθεί διαφορετικοί δίαυλοι επικοινωνίας για την προσέγγιση του εκάστοτε κοινού-στόχου, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη στις περιπτώσεις εκείνων με τα υψηλότερα ποσοστά.

Η συμμετοχή ήταν επίσης υψηλότερη όταν η έρευνα καθίστατο διαθέσιμη σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Ωστόσο, οι ελεγκτές δεν εντόπισαν σαφή κριτήρια για τη λήψη απόφασης σχετικά με το κατά πόσον μια διαβούλευση εμπίπτει στην κατηγορία «δημόσιου συμφέροντος» οπότε πρέπει να μεταφραστεί. Ζητούν από την Επιτροπή να παρέχει τα βασικά έγγραφα για τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, καθώς και για τις πρωτοβουλίες «προτεραιότητας», στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ, ούτως ώστε οι πολίτες να μπορούν να συμμετέχουν εύκολα και αποτελεσματικά. Επιπλέον, τα ερωτηματολόγια, τα οποία ήταν ενίοτε μακροσκελή και περίπλοκα, πρέπει να καταστούν φιλικότερα προς τον αναγνώστη.

Οι πληροφορίες κατά την προπαρασκευαστική φάση σχετικά με τον σκοπό της διαβούλευσης και την προβλεπόμενη χρήση των αποτελεσμάτων της είναι πιθανό να επηρεάσουν θετικά το ποσοστό συμμετοχής και την ποιότητα των απαντήσεων. Οι ελεγκτές επεσήμαναν ότι η Επιτροπή δεν κατάρτιζε ούτε δημοσίευε συστηματικά τις στρατηγικές διαβούλευσής της ή άλλες πληροφορίες πριν από τη δρομολόγηση της εκάστοτε δημόσιας διαβούλευσης, και της ζητούν να το πράττει στο μέλλον.

Συνιστούν επίσης στην Επιτροπή να παρέχει στους συμμετέχοντες εγκαίρως πληροφορίες σχετικά με την έκβαση των διαβουλεύσεων. Διαπίστωσαν ότι η ανατροφοδότηση προς όσους συμμετείχαν ήταν ανεπαρκής: ορισμένες φορές δεν παρέχονταν στοιχεία σχετικά με τα αποτελέσματα ή αυτά παρέχονταν πολύ καιρό μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων και συχνά μόνο στα αγγλικά.

Παρόλο που η ανάλυση δεδομένων από την Επιτροπή ήταν στο σύνολό της ικανοποιητική, οι ελεγκτές προειδοποιούν ότι οι έλεγχοι σχετικά με την εγκυρότητα των απαντήσεων είναι περιορισμένοι. Ζητούν να εφαρμόζονται υψηλά πρότυπα για την επεξεργασία και την ασφάλεια των δεδομένων ώστε να προστατεύεται η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης από την παραποίηση των αποτελεσμάτων. Συνιστούν επίσης στην Επιτροπή να αξιολογεί συστηματικά κατά πόσον οι δημόσιες διαβουλεύσεις της επιτυγχάνουν όλους τους στόχους τους.

Δήλωση

«Η συμμετοχή των πολιτών στις δημόσιες διαβουλεύσεις είναι αποφασιστικής σημασίας για τη διασφάλιση της δημοκρατικής νομιμότητας της ΕΕ, καθώς και για τον σχεδιασμό νομοθεσίας και πολιτικών υψηλής ποιότητας», δήλωσε η Annemie Turtelboom, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδια για την έκθεση. «Η Επιτροπή πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της προκειμένου να επιτύχει τον στόχο της μεγαλύτερης δυνατής συμμετοχής των πολιτών στις δημόσιες διαβουλεύσεις, καθώς και για να ενημερώνει τους συμμετέχοντες για την έκβασή τους.»

Ιστορικό

Ο ΟΟΣΑ κατατάσσει την Επιτροπή στην πρώτη θέση μεταξύ των μελών του όσον αφορά τη συμμετοχή των πολιτών στην κατάρτιση νομοθεσίας. Το 2018 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε από το ΕΕΣ να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν ενεργά και να συνεισφέρουν άμεσα σε ολόκληρη τη νομοθετική διαδικασία της ΕΕ.

Υπενθυμίζεται ότι το ΕΕΣ παρουσιάζει τις ειδικές εκθέσεις του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ, καθώς και σε άλλους ενδιαφερομένους, όπως σε εθνικά κοινοβούλια, παράγοντες του ενδιαφερόμενου κλάδου και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Στη συντριπτική πλειονότητά τους, οι συστάσεις που διατυπώνουν οι ελεγκτές στις εκθέσεις τους υλοποιούνται.

Το πλήρες κείμενο της έκθεσης είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο του ΕΕΣ (eca.europa.eu) 

Ο δικαστικός έλεγχος της δράσης των ανεξάρτητων αρχών

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ / ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Ο ρατσιστικός λόγος μίσους ως μορφή του ρατσιστικού εγκλήματος

ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΉΜΕΣ / ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΣΚΑΛΗΣ