Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: Η περίπτωση των ηλιοθερμικών εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούν ουσίες Seveso II

​ΣτΕ Ε΄ 2418-2419/2022

Πρόεδρος: Μ. -Ε. Κωνσταντινίδου, Αντιπρόεδρος ΣτΕ

Εισηγητής: Χρ. Ντουχάνης, Σύμβουλος Επικρατείας 

Με τις 2418-2419/2022 αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας απορρίφθηκαν αιτήσεις ακυρώσεως τοπικών σωματείων και της περιφέρειας Κρήτης, που είχαν προσβάλει έγκριση περιβαλλοντικών όρων εγκατάστασης μετατροπής ηλιακής ενέργειας σε θερμική και, στη συνέχεια, σε ηλεκτρική, σε ακίνητο στην ευρύτερη περιοχή της Σητείας του ν. Λασιθίου. Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι εγκαταστάσεις αυτές συνιστούν μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακή ενέργεια και υπάγονται στο ειδικό χωροταξικό πλαίσιο των ανανεώσιμων πηγών, αφού η ηλιακή ακτινοβολία αποτελεί πράγματι ανανεώσιμη πηγή.

Στη συνέχεια, το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι αυτό το ειδικό πλαίσιο αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στην τήρηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο συνολικό μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται και καταναλώνεται στην Ελλάδα, και  έχει οριστεί σε 32% μέχρι το 2030. 

Βασικό ζήτημα που απασχόλησε τις αποφάσεις ήταν το γεγονός ότι, σε αντίθεση με άλλες μορφές ανανεώσιμων πηγών, οι ηλιοθερμικές εγκαταστάσεις ενδέχεται να χρησιμοποιούν ουσίες που υπάγονται στην οδηγία SEVESO II, όπως είναι το θερμικό έλαιο, δηλαδή, παρουσιάζουν κινδύνους ατυχήματος, που πρέπει να μελετώνται ειδικώς, όπως προβλέπει η οδηγία αυτή. Ως προς το ζήτημα αυτό, το Δικαστήριο υπενθύμισε πάγια νομολογία του, που συμπίπτει πλήρως με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία η ειδική μελέτη αποτροπής ατυχήματος Seveso II αρκεί να καταρτίζεται πριν από την εγκατάσταση της μονάδας και δεν αποτελεί υποχρεωτικά στοιχείο της αρχικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αν και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, υπήρχαν επαρκή στοιχεία  και στην αρχική μελέτη. 

Τέλος το Δικαστήριο έκανε αναφορά στις ισχύουσες ρυθμίσεις του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο δεν καθορίζει συγκεκριμένες αποστάσεις των μονάδων Seveso II από άλλα κτίρια για όλες τις περιπτώσεις, αλλά επαφίεται στην εξατομικευμένη κρίση της διοίκησης στον κατάλληλο χρόνο πριν την εγκατάσταση, με βάση τα δεδομένα κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης.