logo-print

Μπορούν να συμμετέχουν στο κεφάλαιο επαγγελματικής εταιρίας δικηγόρων αμιγώς χρηματοοικονομικοί επενδυτές; (απόφαση ΔΕΕ)

Ανάκληση της άδειας άσκησης δικηγορικού επαγγέλματος της εν λόγω εταιρίας λόγω της συμμετοχής αυτής – Περιορισμός της ελευθερίας εγκαταστάσεως και της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων – Δικαιολογητικοί λόγοι αντλούμενοι από την προστασία της ανεξαρτησίας των δικηγόρων και των αποδεκτών νομικών υπηρεσιών

19/12/2024

08/01/2025

Κανονισμός (ΕΕ) 650/2012 - Κανονισμός κληρονομικής διαδοχής, 2024
Δικαιοδοσία και Εκτέλεση επί διασυνοριακών ευρπωαϊκών οικογενειακών διαφορών

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος 

Με τη δημοσιευθείσα στις 19.12.2024 απόφασή του, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αποφάνθηκε ότι η συμμετοχή αμιγώς χρηματοοικονομικών επενδυτών σε δικηγορική εταιρία μπορεί να απαγορευθεί.

Σύμφωνα με το ΔΕΕ, η απαγόρευση αυτή είναι δικαιολογημένη προκειμένου να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία των δικηγόρων.

Ειδικότερα, το ΔΕΕ έκρινε ότι ένα κράτος μέλος μπορεί να απαγορεύσει τη συμμετοχή αμιγώς χρηματοοικονομικών επενδυτών στο κεφάλαιο δικηγορικής εταιρίας. Ένας τέτοιος περιορισμός της ελευθερίας εγκαταστάσεως και της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων δικαιολογείται από τον σκοπό διασφάλισης της δυνατότητας των δικηγόρων να ασκούν το επάγγελμά τους κατά τρόπο ανεξάρτητο και τηρουμένων των επαγγελματικών και δεοντολογικών υποχρεώσεών τους.

Ιστορικό της υπόθεσης

Η γερμανική δικηγορική εταιρία Halmer Rechtsanwaltsgesellschaft προσέβαλε ενώπιον του δικαστηρίου δικηγορικών υποθέσεων Βαυαρίας (Γερμανία) την απόφαση του Δικηγορικού Συλλόγου Μονάχου της 9ης Νοεμβρίου 2021, με την οποία διαγράφηκε η εν λόγω εταιρία από τον δικηγορικό σύλλογο για τον λόγο ότι μια αυστριακή εταιρία περιορισμένης ευθύνης απέκτησε εταιρικά μερίδια της δικηγορικής εταιρίας για καθαρά χρηματοοικονομικούς σκοπούς (συγκεκριμένα, 51 από τα 100 εταιρικά μερίδια). 

Σύμφωνα με την τότε εφαρμοστέα γερμανική νομοθεσία, μόνον δικηγόροι καθώς και πρόσωπα ασκούντα ορισμένα ελεύθερα επαγγέλματα μπορούσαν να γίνουν εταίροι δικηγορικής εταιρίας. Κατόπιν δε τροποποίησης του ομοσπονδιακού κώδικα περί δικηγόρων, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2022, η δυνατότητα αυτή επεκτάθηκε και σε ασκούντες άλλα ελεύθερα επαγγέλματα. 

Το δικαστήριο δικηγορικών υποθέσεων Βαυαρίας υπέβαλε στο Δικαστήριο ερώτημα σχετικά με τη συμβατότητα της ρύθμισης αυτής με το δίκαιο της Ένωσης. 

Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Με την απόφασή του αυτή, το Δικαστήριο απάντησε ότι το δίκαιο της Ένωσης και, ειδικότερα, η ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων και η οδηγία για τις υπηρεσίες, η οποία συγκεκριμενοποιεί την ελευθερία εγκαταστάσεως, δεν αντιτίθενται σε εθνική ρύθμιση η οποία απαγορεύει τη μεταβίβαση εταιρικών μεριδίων δικηγορικής εταιρίας σε αμιγώς χρηματοοικονομικό επενδυτή (ο οποίος δεν έχει πρόθεση να ασκήσει ορισμένη επαγγελματική δραστηριότητα εντός της εταιρίας αυτής) και προβλέπει, σε περίπτωση παράβασης της απαγόρευσης, τη διαγραφή της εταιρίας από τον δικηγορικό σύλλογο.

Ο εν λόγω περιορισμός της ελευθερίας εγκαταστάσεως και της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος. Πράγματι, ένα κράτος μέλος έχει το δικαίωμα να θεωρήσει ότι ο δικηγόρος δεν θα ήταν σε θέση να ασκήσει το επάγγελμά του κατά τρόπο ανεξάρτητο και τηρώντας τις επαγγελματικές και δεοντολογικές υποχρεώσεις του αν ανήκε στο δυναμικό εταιρίας στους εταίρους της οποίας συγκαταλέγονται πρόσωπα που ενεργούν αποκλειστικώς ως αμιγώς χρηματοοικονομικοί επενδυτές, χωρίς να ασκούν το επάγγελμα του δικηγόρου ή άλλο επάγγελμα υποκείμενο σε παρόμοιους κανόνες. Ένας τέτοιος περιορισμός δεν υπερβαίνει το αναγκαίο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού μέτρο.

Γίνεται υπόμνηση ότι η διαδικασία εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα να υποβάλουν στο Δικαστήριο, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά αυτή, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, ομοίως, άλλα εθνικά δικαστήρια ενώπιον των οποίων ανακύπτει παρόμοιο ζήτημα.

Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA

Η αναγκαστική ομοδικία στην πολιτική δίκη, 2η έκδ.,
Δίκαιο πληροφορικής - E έκδοση
send