Online παραγγελίες και υποχρέωση πληρωμής (ΔΕΕ C-400/22 – Conny)

Στη Γερμανία, ο μισθωτής ενός διαμερίσματος - το μηνιαίο μίσθωμα του οποίου ήταν υψηλότερο από το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο βάσει εθνικής νομοθεσίας- ζήτησε από μια εταιρεία είσπραξης οφειλών να ζητήσει την επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων μισθωμάτων από τους ιδιοκτήτες του.

Η παραγγελία αυτή δόθηκε μέσω του δικτυακού τόπου του εν λόγω παρόχου υπηρεσιών. Προτού πατήσει το πλήκτρο παραγγελίας, ο μισθωτής συμπλήρωσε ένα τετραγωνίδιο για την αποδοχή των γενικών όρων και προϋποθέσεων. Σύμφωνα με τους εν λόγω όρους και προϋποθέσεις, οι μισθωτές οφείλουν να καταβάλλουν στον πάροχο υπηρεσιών το ένα τρίτο του ετήσιου μισθώματος που εξοικονομήθηκε, εφόσον οι ενέργειές του αποφέρουν αποτελέσματα.

Στην επακολουθήσασα αντιδικία μεταξύ του παρόχου υπηρεσιών και των ιδιοκτητών, οι τελευταίοι υποστηρίζουν ότι ο μισθωτής τους δεν έδωσε στον πάροχο υπηρεσιών την κατάλληλη εξουσιοδότηση να ενεργεί για λογαριασμό του.

Πράγματι, το πλήκτρο παραγγελίας δεν έφερε την ένδειξη "παραγγελία με υποχρέωση πληρωμής" (ή αντίστοιχη διατύπωση), όπως απαιτεί η οδηγία για τα δικαιώματα των καταναλωτών.[1] Στο πλαίσιο αυτό, προέκυψε το ερώτημα αν η απαίτηση αυτή ισχύει και στην περίπτωση που η υποχρέωση πληρωμής του μισθωτή δεν απορρέει μόνο από την παραγγελία ,[2] αλλά προϋποθέτει επιπλέον την επιτυχή άσκηση των δικαιωμάτων του. Το γερμανικό δικαστήριο που επιλήφθηκε της διαφοράς υπέβαλε σχετικό ερώτημα στο Δικαστήριο.

Το Δικαστήριο κρίνει ότι ο έμπορος οφείλει να ενημερώνει, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας, τον καταναλωτή πριν αυτός προβεί σε παραγγελία μέσω του διαδικτύου ότι, με την παραγγελία αυτή, αναλαμβάνει υποχρέωση πληρωμής. Η υποχρέωση αυτή του εμπόρου ισχύει ανεξάρτητα από το αν η υποχρέωση πληρωμής του καταναλωτή είναι άνευ όρων ή αν ο καταναλωτής υποχρεούται να καταβάλει στον έμπορο μόνο μετά την πλήρωση μεταγενέστερης προϋπόθεσης.

Εάν ο έμπορος δεν έχει εκπληρώσει την υποχρέωσή του να παρέχει πληροφορίες, ο καταναλωτής δεν δεσμεύεται από την παραγγελία. Ωστόσο, τίποτα δεν εμποδίζει τον καταναλωτή να επιβεβαιώσει την παραγγελία του.

Από το ανακοινωθέν τύπου του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης​

[1] Άρθρο 8 Οδηγίας 2011/83/ΕΕ σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλωτών:  «Ο έμπορος οφείλει να μεριμνήσει ώστε ο καταναλωτής, υποβάλλοντας την παραγγελία του, να αναγνωρίσει ρητώς ότι η παραγγελία συνεπάγεται υποχρέωση πληρωμής. Εάν η υποβολή παραγγελίας απαιτεί την ενεργοποίηση ενός διακόπτη ή ανάλογη λειτουργία, ο διακόπτης ή η ανάλογη λειτουργία πρέπει να φέρουν ευανάγνωστη σήμανση που να αναγράφει τις λέξεις «παραγγελία με υποχρέωση πληρωμής» ή μια ανάλογη σαφή διατύπωση που να δείχνει ότι η υποβολή παραγγελίας συνεπάγεται υποχρέωση πληρωμής στον έμπορο. Εάν ο έμπορος δεν συμμορφωθεί με το παρόν εδάφιο, ο καταναλωτής δεν δεσμεύεται από τη σύμβαση ή την παραγγελία».

[2] Στο ίδιο πλαίσιο, βλ. απόφαση 7ης Απριλίου 2022, Fuhrmann-2, C-249/21