Το όνομα Pablo Escobar δεν μπορεί να καταχωριστεί ως σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Με τη δημοσιευθείσα στις 17.04.2024 απόφασή του, το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΓΔΕΕ) επικύρωσε την απόφαση του Γραφείου Πνευματικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση καταχώρισης του ονόματος Pablo Escobar ως εμπορικού σήματος της ΕΕ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το Γενικό Δικαστήριο, υπάρχει το ενδεχόμενο το κοινό να συνδέσει το όνομα αυτό με τη διακίνηση ναρκωτικών και τη “ναρκο-τρομοκρατία”. 

Ιστορικό της υπόθεσης

Στις 30 Σεπτεμβρίου 2021, η εταιρία Escobar Inc., με έδρα το Πουέρτο Ρίκο (Ηνωμένες Πολιτείες), υπέβαλε αίτηση στο EUIPO με αντικείμενο την καταχώριση του λεκτικού σήματος Pablo Escobar ως σήματος της ΕΕ για ένα ευρύ φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών.

Ο Κολομβιανός υπήκοος Pablo Escobar, ο οποίος γεννήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 1949 και απεβίωσε στις 2 Δεκεμβρίου 1993, θεωρείται ότι ήταν "βαρόνος" ναρκωτικών και "ναρκο-τρομοκράτης" που ίδρυσε, και του οποίου υπήρξε μοναδικός ηγέτης, το καρτέλ του Medellín (Κολομβία).

Η EUIPO απέρριψε την αίτηση καταχώρισης με το σκεπτικό ότι το σήμα ήταν αντίθετο προς τη δημόσια τάξη και τις αποδεκτές αρχές ηθικής. Βασίστηκε στην αντίληψη του ισπανικού ευρύτερου κοινού, καθώς είναι το πιο εξοικειωμένο με τον Pablo Escobar λόγω των δεσμών μεταξύ Ισπανίας και Κολομβίας.

H Escobar Inc. άσκησε προσφυγή κατά της αποφάσεως αυτής ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Με την απόφασή του αυτή, το Γενικό Δικαστήριο επικύρωσε την άρνηση για την καταχώριση του εμπορικού σήματος Pablo Escobar.

Σύμφωνα με το Γενικό Δικαστήριο, το EUIPO μπορούσε να βασιστεί, κατά την εκτίμησή του, στην κοινή αντίληψη των μέσων Ισπανών που διαθέτουν μία μέση ευαισθησία και μέσα όρια ανοχής και που μοιράζονται τις αδιαίρετες και καθολικές αξίες στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση (ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ελευθερία, ισότητα και αλληλεγγύη, και τις αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και το δικαίωμα στη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα).

Το EUIPO ορθά διαπίστωσε ότι αυτά τα άτομα συνδέουν το όνομα του Pablo Escobar με το εμπόριο ναρκωτικών και τη “ναρκο-τρομοκρατία”, καθώς και με τα εγκλήματα και τις αρνητικές επιπτώσεις που προκύπτουν εξ αυτών, παρά με τις τυχόν καλές πράξεις του υπέρ των φτωχών στην Κολομβία, χάρη στις οποίες, σύμφωνα με την Escobar Inc., έλαβε το προσωνύμιο “Ρομπέν των Δασών της Κολομβίας”. Ως εκ τούτου, το εμπορικό σήμα μπορεί να θεωρηθεί ότι έρχεται σε αντίθεση με τις θεμελιώδεις αξίες και τα πρότυπα ηθικής που επικρατούν στην ισπανική κοινωνία.

Το Γενικό Δικαστήριο πρόσθεσε ότι το θεμελιώδες δικαίωμα του Pablo Escobar στο τεκμήριο αθωότητας δεν έχει παραβιαστεί επειδή, παρόλο που πότε δεν καταδικάστηκε από ποινικό δικαστήριο (σημειώνεται ότι σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια αστυνομικής επιχείρησης), θεωρείται ευρέως στην Ισπανία ως σύμβολο του οργανωμένου εγκλήματος που ευθύνεται για την τέλεση πολλών εγκλημάτων.

Γίνεται υπόμνηση ότι η προσφυγή ακυρώσεως αποσκοπεί στην ακύρωση πράξεων των οργάνων της Ένωσης που αντιβαίνουν στο δίκαιο της Ένωσης. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τα κράτη μέλη, τα όργανα της Ένωσης και οι ιδιώτες μπορούν να ασκήσουν προσφυγή ακυρώσεως ενώπιον του Δικαστηρίου ή του Γενικού Δικαστηρίου. Αν η προσφυγή είναι βάσιμη, η πράξη ακυρώνεται. Το καθού όργανο της Ένωσης οφείλει να καλύψει το ενδεχόμενο κενό δικαίου που δημιουργεί η ακύρωση της πράξεως.

Υπενθυμίζεται ακόμα ότι κατά της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου και εντός δύο μηνών και δέκα ημερών από της κοινοποιήσεώς της μπορεί να ασκηθεί αναίρεση ενώπιον του Δικαστηρίου, περιοριζόμενη σε νομικά ζητήματα.

Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στα αγγλικά και στα γαλλικά στην ιστοσελίδα CURIA