Δικαιούνται αποζημίωση οι επιβάτες ακόμα και αν δεν παρουσιάζονται στο check-in; (Απόφαση Δικαστηρίου ΕΕ)

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος 

Με τη δημοσιευθείσα στις 26.10.2023 απόφασή του, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αποφάνθηκε ότι σε περίπτωση πρόωρης άρνησης επιβίβασης, οι επιβάτες δικαιούνται αποζημίωση ακόμη και αν δεν παρουσιάσθηκαν στον έλεγχο εισιτηρίων και μολονότι έχουν ενημερωθεί για την άρνηση επιβίβασης τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης της πτήσης.

Ιστορικό της υπόθεσης

Μια επιβάτιδα επικοινώνησε με την εταιρία LATAM Airlines λόγω του ότι δεν κατόρθωσε να πραγματοποιήσει τον ηλεκτρονικό έλεγχο του εισιτηρίου της για την πτήση από τη Φρανκφούρτη επί του Μάιν προς τη Μαδρίτη, για την οποία είχε κάνει κράτηση και η οποία θα πραγματοποιούνταν την επομένη. Η εν λόγω εταιρία την πληροφόρησε τότε ότι, χωρίς να την προειδοποιήσει, είχε τροποποιήσει την κράτησή της, μεταφέροντάς την σε πτήση η οποία πραγματοποιήθηκε την προηγουμένη. Η εταιρία γνωστοποίησε επίσης στην επιβάτιδα ότι η κράτησή της για την πτήση επιστροφής, η οποία θα πραγματοποιούνταν μετά από δύο εβδομάδες, δεν ήταν δυνατόν να χρησιμοποιηθεί, επειδή η επιβάτιδα δεν είχε επιβιβασθεί στην πτήση μετάβασης. Η εν λόγω επιβάτιδα ζήτησε από τη LATAM Airlines κατ’ αποκοπήν αποζημίωση ύψους 250 ευρώ λόγω άρνησης επιβίβασης στην πτήση επιστροφής.

Το γερμανικό δικαστήριο, στο οποίο προσέφυγε η επιβάτιδα, ρώτησε το Δικαστήριο αν μια τέτοια αποζημίωση προϋποθέτει, κατά τον κανονισμό περί δικαιωμάτων των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, ότι ο επιβάτης παρουσιάσθηκε στον έλεγχο εισιτηρίων μολονότι η αεροπορική εταιρία τον είχε ενημερώσει εκ των προτέρων ότι δεν θα του επέτρεπε την επιβίβαση. Το εν λόγω δικαστήριο ζήτησεί επίσης να διευκρινιστεί αν η αεροπορική εταιρία μπορεί, όπως προβλέπεται στην περίπτωση ματαίωσης πτήσης, να απαλλαγεί από την υποχρέωσή της καταβολής αποζημίωσης αν προειδοποιήσει τον επιβάτη για την άρνηση επιβίβασης ικανό χρόνο πριν, δηλαδή τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης της πτήσης. 

Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Με την απόφασή του αυτή, το Δικαστήριο έκρινε ότι σε περίπτωση πρόωρης άρνησης επιβίβασης, οφείλεται αποζημίωση ακόμη και αν ο επιβάτης δεν παρουσιάσθηκε στον έλεγχο εισιτηρίων. Πράγματι, όταν ο αερομεταφορέας έχει ενημερώσει εκ των προτέρων τον επιβάτη ότι δεν θα του επιτρέψει την επιβίβαση, παρά τη θέληση του επιβάτη, σε πτήση για την οποία εκείνος διαθέτει επιβεβαιωμένη κράτηση, η απαίτηση εμφάνισης στον έλεγχο εισιτηρίων θα αποτελούσε περιττή διατύπωση.

Το Δικαστήριο κατέληξε επίσης ότι το δικαίωμα αποζημίωσης ισχύει ακόμη και όταν ο επιβάτης έχει ενημερωθεί για την άρνηση επιβίβασης τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης της πτήσης. Πράγματι, στις περιπτώσεις άρνησης επιβίβασης δεν υφίσταται λόγος εφαρμογής του προβλεπόμενου αποκλειστικώς για τη ματαίωση πτήσης κανόνα, κατά τον οποίο οι αερομεταφορείς απαλλάσσονται από την υποχρέωσή τους να καταβάλουν αποζημίωση στους επιβάτες εφόσον τους ενημερώσουν για τη ματαίωση της πτήσης τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης.

Γίνεται υπόμνηση ότι η διαδικασία εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα να υποβάλουν στο Δικαστήριο, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά αυτή, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, ομοίως, άλλα εθνικά δικαστήρια ενώπιον των οποίων ανακύπτει παρόμοιο ζήτημα.

Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA