Κρίσιμες πρώτες ύλες: Διασφάλιση του εφοδιασμού και της κυριαρχίας της ΕΕ

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε το τελικό πράσινο φως στα σχέδια για ενίσχυση του εφοδιασμού της ΕΕ με πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας.

Η ευρωπαϊκή πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες επιδιώκει να καταστήσει την ΕΕ πιο ανταγωνιστική και κυρίαρχη, μειώνοντας τη γραφειοκρατία, προωθώντας την καινοτομία σε όλα τα στάδια της αξιακής αλυσίδας και στηρίζοντας τις μικρές και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις. Στόχος της είναι επίσης να ενισχύσει την έρευνα και να βοηθήσει να αναπτυχθούν εναλλακτικά υλικά και πιο φιλικές προς το περιβάλλον μέθοδοι εξόρυξης και παραγωγής.

Η νέα νομοθεσία θα δημιουργήσει οικονομικά κίνητρα και ένα πιο σταθερό επιχειρηματικό πλαίσιο για έργα εξόρυξης και ανακύκλωσης, με ταχύτερες και απλούστερες διαδικασίες αδειοδότησης.

Κατά τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν να αυξηθούν η παραγωγή και η χρήση υλικών που μπορούν να υποκαταστήσουν τις κρίσιμες πρώτες ύλες. Εξασφάλισαν, επίσης, ότι θα θεσπιστούν συγκεκριμένοι στόχοι που θα ενθαρρύνουν την ανάκτηση στρατηγικών πρώτων υλών από τα απόβλητα. Οι ευρωβουλευτές τόνισαν ακόμη ότι πρέπει να μειωθεί η γραφειοκρατία, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Περαιτέρω, οι ευρωβουλευτές υπογράμμισαν ότι είναι σημαντικό να συνάπτει η ΕΕ στρατηγικές εταιρικές σχέσεις με χώρες εκτός ΕΕ, οι οποίες θα είναι αμοιβαία επωφελείς και θα επιτρέψουν στην ΕΕ να διαφοροποιήσει τις πηγές εφοδιασμού της με κρίσιμες πρώτες ύλες. Γι’ αυτόν τον λόγο, εξασφάλισαν ότι η νέα νομοθεσία θα προετοιμάσει το έδαφος για μακροπρόθεσμες εταιρικές σχέσεις, μέσα από μέτρα για τη μεταφορά γνώσεων και τεχνολογίας, καθώς και την κατάρτιση και επιμόρφωση εργαζομένων για νέες θέσεις εργασίας με καλύτερες συνθήκες και υψηλότερους μισθούς. Τα μέτρα προβλέπουν επίσης ότι η εξόρυξη και επεξεργασία των πρώτων υλών θα γίνονται με βάση τα πιο αυστηρά οικολογικά πρότυπα στις χώρες εταίρους.

Ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ηλιακοί συλλέκτες, smartphones: αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα προϊόντων για τα οποία απαιτούνται κρίσιμες πρώτες ύλες, οι οποίες είναι άκρως απαραίτητες για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της ΕΕ. Η διασφάλιση του εφοδιασμού τους είναι αναγκαία προϋπόθεση για την οικονομική ανθεκτικότητα, την τεχνολογική υπεροχή και τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ. Μετά τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και την ολοένα πιο επιθετική εμπορική και βιομηχανική πολιτική της Κίνας, το κοβάλτιο, το λίθιο και άλλες πρώτες ύλες έχουν αποκτήσει καίρια γεωπολιτική σημασία.

Με δεδομένη την παγκόσμια στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ψηφιοποίηση των οικονομιών και των κοινωνιών, η ζήτηση για αυτές τις στρατηγικές πρώτες ύλες αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία τις επόμενες δεκαετίες.

Η νομοθεσία αντικατοπτρίζει διάφορες προτάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, στις οποίες εκφράστηκαν οι προσδοκίες των πολιτών. Στο αντικείμενο της νομοθεσίας αναφέρονται η πρόταση για βιώσιμη κατανάλωση, συσκευασία και παραγωγή και η πρόταση για μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από ξένους παράγοντες σε οικονομικά στρατηγικούς τομείς. Οι πρωτοβουλίες αυτές επικεντρώνονται στη βιωσιμότητα, την οικονομική αυτονομία και τη στρατηγική ανθεκτικότητα του τομέα, θέματα που βρέθηκαν στο επίκεντρο της Διάσκεψης.

Πηγή: europarl.europa.eu