Δαπάνες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ για τη διαχείριση των κτιρίων τους

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Tα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να βελτιώσουν τη διαχείριση των κτιρίων τους, σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ).

Συγκεκριμένα, η ειδική έκθεση αριθ. 34/2018, με τίτλο «Γραφειακοί χώροι των θεσμικών οργάνων της ΕΕ: ορισμένες ορθές διαχειριστικές πρακτικές αλλά και διάφορες αδυναμίες», η οποία δημοσιεύθηκε στις 13-12-2018, καταλήγει ότι ο τρόπος με τον οποίο τα θεσμικά όργανα της ΕΕ διαχειρίζονται τους πόρους που δαπανούν για γραφειακούς χώρους είναι συνολικά αποδοτικός. Ωστόσο, κατά τους ελεγκτές, τα περισσότερα μεγάλα έργα πάσχουν από καθυστερήσεις, γεγονός που συνεπιφέρει πρόσθετα έξοδα. Επιπλέον, η χρηματοδότησή τους είναι συχνά άσκοπα πολύπλοκη, ενώ οι σχετικοί προϋπολογισμοί δεν είναι πάντοτε διαφανείς. Οι ελεγκτές διατυπώνουν σειρά συστάσεων για τη βελτίωση της κατάστασης.

Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δαπανούν περί το 11 % του προϋπολογισμού τους (ήτοι περί το 1 εκατομμύριο ευρώ ετησίως) για κτίρια. Περί τα δύο τρίτα του ποσού αυτού αφορούν τα έξοδα αγοράς και μίσθωσης, ενώ το υπόλοιπο δαπανάται κυρίως για συντήρηση, ασφάλεια και ενέργεια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο κτιρίων, εκ του οποίου ποσοστό που υπερβαίνει το 80% χρησιμοποιείται ως χώρος γραφείων.

Οι ελεγκτές εξέτασαν τις κτιριακές στρατηγικές των πέντε θεσμικών οργάνων της ΕΕ με τους περισσότερους γραφειακούς χώρους - το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, το Δικαστήριο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Συνολικά, διαπίστωσαν ότι ο τρόπος με τον οποίο τα θεσμικά όργανα διαχειρίζονται τους πόρους που δαπανούν για γραφειακούς χώρους είναι αποδοτικός, αλλά ότι οι κτιριακές στρατηγικές τους δεν είναι πάντοτε τυποποιημένες και ότι ο σχεδιασμός των κτιριακών αναγκών τους επιδέχεται βελτίωση.

Οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί των μεγάλων κατασκευαστικών έργων που αναλύσαμε ήταν συχνά πολύπλοκοι, ενίοτε δε αυτό επηρέαζε αρνητικά τη δημοσιονομική διαφάνεια. Τα περισσότερα έργα γνώρισαν καθυστερήσεις με συνέπεια για ορισμένα σημαντικά πρόσθετα έξοδα. Παραδείγματος χάριν, ο αρχικώς εκτιμηθείς προϋπολογισμός για το έργο KAD II του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Λουξεμβούργο ανερχόταν το 2015 σε 317,5 εκατομμύρια ευρώ. Μετά από σημαντικές καθυστερήσεις, το μέγεθος του έργου περιορίστηκε και το 2009 ο προϋπολογισμός του αναθεωρήθηκε σε 363 εκατομμύρια ευρώ. Το έργο JMO II της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επίσης στο Λουξεμβούργο, σημείωσε μεγάλες καθυστερήσεις. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ελεγκτών, η Επιτροπή θα υποβληθεί σε έξοδα μίσθωσης 248 εκατομμυρίων ευρώ, λόγω της ανάγκης μίσθωσης πρόσθετων χώρων.

Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συνεργάζονται πραγματικά και εφαρμόζουν παρεμφερείς αρχές για τη λήψη αποφάσεων. Ωστόσο, οι κύριες αρχές και οι στόχοι για τη διαχείριση των ακινήτων καθορίζονται σε διάφορα έγγραφα. Ορισμένα από αυτά είναι παρωχημένα και άλλα εφαρμόζονται χωρίς επίσημη έγκριση. Κατά τον χρόνο του ελέγχου, τα θεσμικά όργανα δεν είχαν ακόμη αξιολογήσει την προσέγγιση σχετικά με τις νέες μορφές εργασίας, η οποία εισάγει συνεργατικούς εργασιακούς χώρους και μια περισσότερο ευέλικτη εργασιακή νοοτροπία.

Οι ελεγκτές θεωρούν ότι η παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων σχετικά τα χαρτοφυλάκια κτιρίων των περισσότερων θεσμικών οργάνων δεν είναι επαρκείς. Τα περισσότερα δεν παρακολουθούν τακτικά τους δείκτες που αφορούν το κόστος των κτιρίων και την αποδοτικότητα της χρήσης τους, κάτι που έπρεπε να κάνουν για λόγους εσωτερικής διαχείρισης. Ενώ τα θεσμικά όργανα στις Βρυξέλλες και στο Λουξεμβούργο συμφωνούν με την εναρμόνιση της μέτρησης του εμβαδού, τα σχετικά δεδομένα δεν είναι πλήρως τυποποιημένα και η σύγκρισή τους είναι δύσκολη. Τα υποβαλλόμενα στοιχεία στις αρμόδιες για τον προϋπολογισμό αρχές δεν επιτρέπουν τη σύγκριση και την ανάλυση της αποδοτικότητας.

Οι ελεγκτές συνιστούν στα θεσμικά όργανα τα εξής:

• να επικαιροποιήσουν και να επισημοποιήσουν τις κτιριακές στρατηγικές τους και να επικαιροποιούν τακτικά τα έγγραφα σχεδιασμού·
• να αξιολογήσουν την προσέγγιση που αφορά τις νέες μορφές εργασίας·
• να ενισχύσουν τη δημοσιονομική διαφάνεια όσον αφορά τη χρήση χρηματοδοτικών μηχανισμών για κατασκευαστικά έργα·
• να καθορίσουν κατάλληλες διαδικασίες διαχείρισης για τα μεγάλα έργα κατασκευής και ανακαίνισης·
• να βελτιώσουν τη συνέπεια των δεδομένων και την παρακολούθηση των χαρτοφυλακίων των κτιρίων τους.

Δήλωση

«Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ οφείλουν να καθορίσουν κατάλληλες διαδικασίες για τη διαχείριση των μεγάλων έργων κατασκευής και ανακαίνισης κτιρίων μέχρι το τέλος του 2019», δήλωσε ο Jan Gregor, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδιος για την έκθεση.

Ιστορικό

Υπενθυμίζεται ότι το ΕΕΣ παρουσιάζει τις ειδικές εκθέσεις του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ, καθώς και σε άλλους ενδιαφερομένους, όπως σε εθνικά κοινοβούλια, παράγοντες του ενδιαφερόμενου κλάδου και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Στη συντριπτική πλειονότητά τους, οι συστάσεις που διατυπώνουν οι ελεγκτές στις εκθέσεις τους υλοποιούνται.

Το πλήρες κείμενο της έκθεσης είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο του ΕΕΣ (eca.europa.eu)