Το γλωσσάρι της φοροδιαφυγής: Σε εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2019 η οδηγία της ΕΕ για τη φοροαποφυγή
Τί είναι οι φορολογικές αποφάσεις; Υπάρχει διαφορά μεταξύ φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής; (infographic)
Φοροαποφυγή
Η φοροαποφυγή, χρησιμοποιεί νομικά μέσα με στόχο τη μείωση τη μείωση της φορολογητέας ύλης.
Η ευρωπαϊκή οδηγία για τη φοροαποφυγή τίθεται σε εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2019.
Φοροδιαφυγή
Φοροδιαφυγή είναι η παράνομη και εσκεμμένη ενέργεια με στόχο να πληρωθούν λιγότεροι ή καθόλου φόροι.
Φορολογικοί παράδεισοι
Οι φορολογικοί παράδεισοι είναι χώρες ή περιοχές, όπου ξένες εταιρείες ή ιδιώτες, πληρώνουν λίγους ή καθόλου φόρους. Οι χώρες αυτές προκειμένου να προσελκύσουν επενδυτές δεν διαθέτουν οποιαδήποτε στοιχεία σχετικά με τις οικονομικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στο έδαφός τους.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην έκθεσή που συνέταξε, με αφορμή το σκάνδαλο με τα έγγραφα του Παναμά, ζήτησε τη δημιουργία μαύρης λίστας με χώρες που αποτελούν φορολογικοί παράδεισοι. Η λίστα αυτή συντάχθηκε τελικά στις αρχές του 2018 από το Συμβούλιο, το οποίο ωστόσο δεν συμπεριέλαβε 8 χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Παναμά, για τις οποίες υπάρχουν βάσιμα στοιχεία ότι αποτελούν φορολογικοί παράδεισοι.
Φορολογική απόφαση
Φορολογική απόφαση είναι μια γραπτή δήλωση που εκδίδεται από τη φορολογική αρχή και καθορίζει πώς θα πρέπει να υπολογίζεται η φορολογία στις επιχειρήσεις αλλά και ποιές φορολογικές διατάξεις θα χρησιμοποιούνται. Οι αποφάσεις αυτές είναι νόμιμες αλλά μπορεί , σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, να περιέχουν κρατικές ενισχύσεις και ως εκ τούτου υπάγονται σε έλεγχο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η ηθική των φορολογικών αποφάσεων μπορεί να αμφισβητηθεί από τους φορολογούμενους, σε περιπτώσεις που πολυεθνικές έχουν μικρότερο φορολογικό βάρος από ό, τι άλλοι.
Κοινή βάση φορολογίας επιχειρήσεων
Η κοινή βάση φορολογίας επιχειρήσεων, είναι πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από τον Μάρτιο του 2011, που προς το παρόν βρίσκεται σε αναμονή από τις κυβερνήσεις.
Με αυτό τον κανόνα οι επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν ενιαία φορολογική δήλωση για το σύνολο των δραστηριοτήτων τους στην ΕΕ, σε μία φορολογική υπηρεσία. Τα κράτη μέλη θα διατηρήσουν το δικαίωμα να καθορίζουν το δικό τους συντελεστή φορολογίας εταιρειών.
Διάβρωση της βάσης και μετατόπιση των κερδών
Διάβρωση της βάσης και μετατόπιση των κερδών, είναι οι φορολογικές στρατηγικές που εκμεταλλεύονται κενά στην αρχιτεκτονική του διεθνούς φορολογικού συστήματος και στρέφουν τα κέρδη σε μέρη όπου υπάρχει μικρή ή καθόλου οικονομική δραστηριότητα ή φορολογία, με αποτέλεσμα να πληρώνονται ελάχιστοι ή καθόλου εταιρικοί φόροι.
Δίπλωμα ευρεσιτεχνίας
Το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας είναι ένα ειδικό φορολογικό καθεστώς για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας (IP). Ορισμένες χώρες της ΕΕ προσφέρουν φορολογική απαλλαγή για διπλώματα ευρεσιτεχνίες, προκειμένου να δώσουν ώθηση στην καινοτομία και να προσελκύσουν εταιρείες τεχνολογίας. Αυτό σημαίνει ότι τα προϊόντα που συμπεριλαμβάνουν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ή άδεια πνευματικής ιδιοκτησίας, δικαιούνται να πληρώνουν χαμηλότερους φόρους.
Το ΕΚ υπενθυμίζει συχνά ότι η σύνδεση ανάμεσα στο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και στην έρευνα και την ανάπτυξη, είναι τεχνητή, καθώς οι εταιρείες χρησιμοποιούν την έκπτωση που τους προσφέρεται για να εφαρμόσουν επιθετικούς φορολογικούς σχεδιασμούς. Η έκθεση της ειδικής επιτροπής του ΕΚ λέει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να απαγορεύει την κατάχρηση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και να καταλήξει σε νομοθετικές πρωτοβουλίες.
Ο δικαιούχος μιας εταιρείες ή ενός νομικού προσώπου μπορεί να κρύβεται πίσω από μια σειρά εικονικών εταιρειών. Αυτό σημαίνει έλλειψη διαφάνειας. Ποιός έχει πραγματικό κέρδος; Ποιός υποδεικνύει τις δράσεις της εταιρείας;
Το ΕΚ έχει ήδη διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να δημιουργούν κεντρικά μητρώα με πληροφορίες για τους πραγματικούς δικαιούχους των εταιρειών. Τα μητρώα είναι ανοιχτά σε αρχές και άτομα με έννομο συμφέρον, όπως για παράδειγμα οι δημοσιογράφοι. Ο νέος κανόνας πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή μέχρι τις 26 Ιουνίου 2017.
Προτεραιότητα του ΕΚ ο αγώνας για δίκαιη φορολογία
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής αποτελεί βασική προτεραιότητα για το ΕΚ. Σύντομα, οι ευρωβουλευτές θα δημιουργήσουν ειδική επιτροπή προκειμένου να διερευνήσουν κακοτεχνίες στον τομέα της φορολογίας.
Ο ρόλος του ΕΚ σε ζητήματα φορολογίας είναι συμβουλευτικός. Οι ευρωπαϊκοί νόμοι υιοθετούνται από τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο, με ομοφωνία.
Δείτε τη σχετική έκθεση του ΕΚ εδώ.